استفاده از فناوری در سنین بالا خطر زوال عقل را کاهش میدهد
در حالی که نگرانیهای جدی درباره تأثیر منفی فناوری بر مهارتهای شناختی ما وجود دارد، چندان آسان نیست که ریاضی یا حقایق را یاد بگیریم، وقتی همیشه یک ماشین حساب و گوگل در دسترس داریم. مطالعهای جدید نشان میدهد که مسلطماندن به فناوری در سالهای پایانی عمر میتواند خطر زوال عقل را کاهش دهد.
پژوهشگران در تگزاس دادههای 57 مطالعه قبلی را که شامل بیش از 411 هزار نفر بالای 50 سال بود، تحلیل کردند تا ارتباط بین عادتهای استفاده از فناوری دیجیتال و موارد زوال عقل را بررسی کنند.
مایکل اسکالین، روانشناس و عصبشناس از دانشگاه بیلور، میگوید: تقریباً هر روز میتوانید در اخبار ببینید که مردم در مورد آسیبهای فناوری صحبت میکنند. آنها از عباراتی مانند تخلیه مغزی و پوسیدگی مغز استفاده میکنند و اکنون عبارت «زوال عقل دیجیتال» نیز رایج شده است. بهعنوان پژوهشگر، ما میخواستیم بدانیم این موضوع حقیقت دارد یا خیر.

تحلیل آماری نشان داد که استفاده از فناوری با کاهش 58 درصدی خطر اختلال شناختی همراه است. علاوه بر این، افرادی که از فناوری استفاده میکردند، نرخ کمتری از کاهش شناختی را تجربه کردند که بین 26 تا 34 درصد متغیر بود.
لازم به ذکر است که این نوع پژوهش نمیتواند رابطه علت و معلولی مستقیم را اثبات کند. هر مطالعه رویکردهای متفاوتی داشت و استفاده از فناوری را به روشهای مختلف اندازهگیری میکرد: برخی مطالعات به استفاده از گوشیهای هوشمند پرداختند، در حالی که برخی دیگر استفاده از شبکههای اجتماعی را بررسی کردند.
با این حال، کاهش خطر حتی پس از تنظیم عواملی مانند شغل، تحصیلات و وضعیت اقتصادی-اجتماعی نیز مشهود بود. به نظر میرسد که ارتباطی وجود دارد که ارزش بررسی بیشتر در تحقیقات آینده را دارد.
جارد بنج، عصبشناس دانشگاه تگزاس در آستین، میگوید: دادههای ما نشان میدهد که تشویق بزرگسالان مسن به تعامل با فناوری، بهویژه به روشی که به چالش کشیدن، ارتباط و جبران مشکلات شناختی کمک کند، میتواند رویکردی قدرتمند برای ارتقای سلامت شناختی باشد.
پژوهشگران پیشنهاد میکنند که استفاده از فناوری میتواند به چندین روش از کاهش شناختی و زوال عقل جلوگیری کند. برای مثال، این کار ممکن است باعث تحریک مغز شود؛ بهویژه زمانی که افراد یاد میگیرند چگونه از دستگاهها و برنامههای جدید استفاده کنند.
فناوری همچنین میتواند ازطریق شبکههای اجتماعی و تماسهای ویدئویی ما را بیشتر با دیگران در ارتباط نگه دارد. ما از قبل میدانیم که احساس تنهایی با احتمال بالاتر ابتلا به زوال عقل مرتبط است، در حالی که حفظ روابط اجتماعی میتواند مغز را فعال نگه دارد.
ایده دیگری نیز وجود دارد که فناوری بهعنوان «داربست» برای کاهش قابلیتهای ذهنی عمل میکند و به افراد مسن کمک میکند استقلال بیشتری داشته باشند؛ برای مثال، برنامههایی که یادآوریهایی برای مصرف دارو و قرار ملاقاتهای پزشکی ارائه میدهند.
این موضوع وابسته به عوامل بسیاری است، اما با توجه به گستردگی مطالعه جدید و حجم نمونه بزرگ آن، ممکن است ارزش داشته باشد که رابطه خود را با فناوری در سنین بالا حفظ کنیم و به دیگران نیز کمک کنیم تا همین کار را انجام دهند.
اسکالین میگوید: اگر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگی دارید که از فناوری دوری میکنند، شاید لازم باشد این موضوع را دوباره بررسی کنید. آیا میتوانند یاد بگیرند که چگونه از برنامههای عکس، پیامرسانی یا تقویم روی یک تلفن هوشمند یا تبلت استفاده کنند؟ کار را ساده شروع کنید و هنگام آموزش بسیار صبور باشید.
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.