آیا عوارض جانبی دارو ها را میدانید؟ رایج ترین عوارض جانبی دارو ها و نحوه درمان آن
همه داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند و تولیدکنندگان دارو باید تمام عوراض جانبی احتمالی دارو ها را در بروشور آن ذکر کنند. عوارض جانبی رایج آنقدر که به نظر میرسد محتمل نیستند. به عنوان مثال اگر سردرد به عنوان یک عارضه رایج در بروشور دارو آورده شود این در واقع به این معنی است که اگر 100 نفر آن دارو را مصرف کنند، بین 1 تا 10 نفر ممکن است دچار سردرد شوند و این به این معنی است که بین 90 تا 99 از افراد دچار سردرد نمیشوند.
شایعترین عوراض جانبی دارو ها معمولاً جزئی هستند، به راحتی قابل حل هستند و معمولا با عادت کردن بدن به دارو بهبود مییابند.
رایج ترین عوراض جانبی دارو ها:
1. سردرد
مقصرهای اصلی سردرد: آملودیپین، آتورواستاتین، نیترات، سرترالین، سیتالوپرام، امپرازول
چه باید کرد:
- مطمئن شوید که به اندازه کافی استراحت میکنید و آب کافی مینوشید. از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- ماساژ سر را امتحان کنید یا مسکن مصرف کنید. پاراستامول را اکثر افراد در کنار اکثر داروها میتوانند مصرف کنند.
- اگر سردرد شدیدی دارید که با مسکن از بین نمی رود یا با اختلال بینایی همراه است، به پزشک خود مراجعه کنید.
2. یبوست
داروهای رایج یبوست: قرص آهن و مسکنهایی مانند مورفین، کدئین و کوکودامول
چه باید کرد:
- مطمئن شوید که مقدار زیادی آب می نوشید، فیبر کافی میخورید و به طور منظم ورزش میکنید. آلو خشک یا زردآلو را حتما امتحان کنید.
- اگر قرص آهن مصرف میکنید و اذییتان میکند با پزشک یا داروساز خود در مورد احتمال تغییر قرص آهن مصرفی خود صحبت کنید.
- اگر این اقدامات باعث بهبود وضعیتتان نشد از داروساز خود بخواهید یک ملین مناسب به شما بدهد.
3. اسهال
مقصران رایج: آنتی بیوتیکهایی مانند آموکسی سیلین، سرترالین
چه باید کرد:
- مطمئن شوید که مایعات زیادی مینوشید تا جایگزین مایعاتی شود که از دست میدهید و بدنتان کم آب نشود. قبل از استفاده از داروهایی مانند لوپرامید برای بند آوردن اسهال از داروساز راهنمایی بخواهید.
- اگر اسهال بسیار شدیدی دارید، بیش از چند روز طول کشیده است یا حاوی خون یا مخاط است به ویژه اگر آنتی بیوتیک مصرف کردهاید، به پزشک مراجعه کنید.
4. سوء هاضمه، معده درد یا ناراحتی معده
مقصران رایج: استروئیدها مانند پردنیزولون، مسکنهای ضدالتهابی مانند ناپروکسن یا ایبوپروفن، آنتی بیوتیکها
در مورد آن چه باید کرد:
- مصرف دارو همراه با غذا یا بعد از غذا یا نوشیدن شیر میتواند کمککننده باشد. غذاهای ساده مصرف کنید و از غذاهای چرب، تند و نوشیدن الکل خودداری کنید.
- معده درد گاهی اوقات با یک بطری یا کیسه آب گرم روی شکم کاهش مییابد.
- بسیاری از افرادی که با مصرف یک دوره آنتی بیوتیک دچار اسهال یا ناراحتی معده میشوند در این مواقع مصرف پروبیوتیکها می تواند کمککننده باشد.
5. احساس بیماری
مقصرهای رایج: متفورمین، لوودوپا، آنتی بیوتیکها، سرترالین، سیتالوپرام، ترامادول
چه باید کرد:
مصرف دارو با غذا حتی اگر فقط یک بیسکویت ساده باشد معمولا میتواند به شما کمک کند. یک نوشیدنی گازدار گاهی اوقات میتواند احساس تهوع شما را کم کند.
اگر یک دارو واقعاً باعث استفراغ شما شود در مورد اینکه آیا نیاز به مصرف دوز دیگری دارید یا خیر راهنمایی بگیرید.
6. خشکی دهان
مقصران رایج: داروهای ضد افسردگی، به ویژه داروهای ضد افسردگی سه حلقهای مانند آمی تریپتیلین، داروهای بیاختیاری ادرار مانند اکسی بوتینین
چه باید کرد:
سعی کنید جرعه جرعه و به صورت مدوام آب بنوشید یا آدامس بدون قند بجویید.
7. خواب آلودگی
مقصران رایج: مسکنهایی مانند مورفین و ترامادول، گاباپنتین و پره گابالین، بنزودیازپینها مانند دیازپام برای اضطراب، برخی آنتی هیستامینها و بعضی از داروهای ضد افسردگی.
چه باید کرد:
- اگر هنگام مصرف دارو احساس خواب آلودگی میکنید، رانندگی نکنید و با ماشینآلات کار نکنید. همچنین مراقب فعالیتهایی مانند دوچرخه سواری باشید.
- از مصرف الکل و سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی شما میشوند خودداری کنید.
- اگر به صورت جدی دچار خواب آلودگی شدهاید با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید. تغییر زمان مصرف دارو ممکن است کمککننده باشد.
8. بی خوابی
مقصران رایج: درمانهای جایگزین نیکوتین، داروهای ضد افسردگی مانند سرترالین یا سیتالوپرام.
چه باید کرد:
اگر احساس میکنید دارویی که مصرف میکنید باعث اختلال در خواب شما میشود، از مصرف آن در اواخر روز اجتناب کنید.
9. احساس سرگیجه
مقصرهای رایج: ترامادول، داروهای کاهش فشار خون مانند رامیپریل، بیسوپرولول، پروپرانولول یا دوکسازوسین (که برای بزرگ شدن غده پروستات هم استفاده میشود).
در مورد آن چه باید کرد:
- دراز بکشید تا این احساس از بین برود. آهسته بنشینید یا دراز بکشید یا بلند شوید، این کار میتواند به جلوگیری از سرگیجه کمک کند.
- از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- مصرف دوز قبل از خواب به جای صبح میتواند کمک کننده باشد.
اگر اکثر اوقات احساس سرگیجه یا ضعف میکنید یا این وضعیت ظرف چند روز پس از شروع درمان بهتر نمیشود، به پزشک مراجعه کنید.
10. بثورات پوستی یا درماتیت
مقصران رایج: هر دارویی، به ویژه آنتی بیوتیکها
بثوراتی که خارش بکند را میتوان با استفاده از مرطوبکننده یا مصرف آنتی هیستامین کاهش داد. با این حال، اگر بعد از شروع دارو به ویژه استفاده دورهای از آنتی بیوتیکها، دچار بثورات پوستی شدید، از پزشک یا داروساز خود مشاوره بگیرید. این میتواند نشانهای از واکنش آلرژیک به دارو باشد.
بعضی از داروها مانند اکسی تتراسایکلین و آمیودارون میتوانند پوست شما را نسبت به نور خورشید حساستر از حد معمول کنند. اگر این مشکل را دارید قرار گرفتن در برابر نور خورشید را به حداقل برسانید یا از کرمهای ضد آفتاب استفاده کنید.
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.