زامبی‌های مجازی ، عقده‌هایی تاریک و هدفمند (به همراه توضیح درزمینه زامبی‌های ایرانی)

دنیای مجازی، دهکده‌ای کوچک، با میلیون‌ها عضو است. این جامعه نیز به‌مانند دیگر جوامع مدرن و نیمه مدرن، نیازمند رعایت فرهنگ‌هایی مختص به خود است تا سکونت وزندگی در آن را برای همگان ممکن سازد. هرچند که تقریباً اکثر ساکنان این دهکده، بخش اعظم قوانین آن را رعایت می‌کنند، اما گروهی دیگر همواره در حال برهم زدن نظم این دهکده هستند؛ این روزها به این افراد زامبی‌های مجازی گفته می‌شود.

زامبی‌های مجازی

زامبی‌های دنیای مجازی به چه کسانی گفته می‌شود؟ افرادی که در بخش نظرات و کامنت ها، به توهین و تخریب پرداخته، و بدون نقد سالم، تنها خشونت و توهین را ترویج می‌کنند. دومین گروه، صاحبان اکانت هایی هستند که با پست‌های مخرب خود، موجب آزار خوانندگان می‌شوند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به پست‌های احمقانه “امیر تتلو” در اینستاگرام اشاره کرد که خوشبختانه با ریپورت های متعدد کاربران، به مسدودسازی حساب وی ختم گردید.

تمامی ناهنجاری‌هایی که در فضای مجازی تخلیه می‌شوند، از کاربر یک زامبی مجازی خواهند ساخت. زامبی‌های مجازی امروزه آن‌چنان پرتعداد هستند که وب‌سایت‌هایی برای پوشش اخبار خرابکاری‌های آنها تأسیس شده است. در کشورهای خارجی و توسعه‌یافته، آزمایش‌های بسیاری بر روی کاربران فضای مجازی صورت گرفته است که در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.

آزمایش کاربران و زامبی‌ها

جاستین چنگ از محققان علوم کامپیوتر دانشگاه استنفورد، طی همکاری با یک تیم تحقیقاتی، نتایج جالب‌توجهی را منتشر کرده است. موضوع آزمایش‌های این تیم افزایش خشونت در فضای مجازی، ویژگی‌های افراد ناهنجار بود. نزدیک به 700 نفر در این تحقیقات موردبررسی قرارگرفته و در مرحله نخست به شرکت‌کنندگان تست‌هایی داده شد که یا ساده و یا سخت بودند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، تنش و عصبانیت در افرادی که آزمون مشکل را دریافت کرده بودند، بیشتر بود.

سپس مقاله‌ای به افراد داده شد که در میان برخی از آنها، نظرات آزاردهنده و همراه با خشونت وجود داشت. یعنی در بخش نظرات. سپس از آنها درخواست شد که نظرات خود را در بخش کامنت های مقاله، درج نمایند. جالب است بدانید که 35 درصد از افرادی که آزمون‌های مرحله نخست آنها ساده بوده و یا حتی در بین نظرات مقاله، نظرات توهین‌آمیز و همراه با خشونت نیز ندیده بودند، نظرات آزاردهنده ارسال کردند!

همچنین 50 درصد از شرکت‌کنندگانی که آزمون‌های دشوار مرحله نخست را دریافت کرده و در بین کامنت ها نظرات آزاردهنده هم ندیده بودند نیز به ارسال کامنت های توهین‌آمیز اقدام کردند! درنهایت بد نیست بدانید که 68 درصد افرادی که هم تست‌های سختی را پشت سر گذاشته و هم در بین کامنت ها نظرات توهین‌آمیز دیده بودند نیز به خود اجازه توهین و پرخاشگری داده و نظرات توهین‌آمیز کامنت کرده بودند.

آزمایش‌ها حاکی از آن هستند که حتی بسیاری از کاربرانی که در فضای مجازی به پرخاشگری و توهین می‌پردازند، در دنیای بیرونی و واقعی خود، وانمود می‌کنند که افرادی متمدن و باشخصیت اجتماعی بالا هستند. آنها خود را در پشت نقاب مجازی پنهان کرده و بدون آنکه شناسایی شوند، به توهین و پرخاشگری می‌پردازند. این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که درصورتی‌که در زیر یک متن و یا مقاله، نظرات توهین‌آمیز وجود داشته باشد، کاربرانی بیشتری به خود اجازه توهین و ناهنجاری در پست‌ها را خواهند داد.

ایران، یکی از قربانیان بزرگ ناهنجاری‌های مجازی

داستان از آنجایی آغاز می‌شود که در ایران فرهنگ درست انتقاد به‌هیچ‌وجه وجود نداشته و متأسفانه اقدامی در راستای بهبود آن مشاهده نمی‌شود. بخش بزرگی از زامبی‌های مجازی ایرانی، در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند؛ بارها گفته‌شده است که درصورتی‌که خط فکری یک شخص، اینفلوئنسر و یا پیج با اهدافی خاص را نمی‌پسندید، به‌سادگی می‌توانید با آنفالوی آن، از دیدن مطالب خلاص شوید. اما متأسفانه همچنان شاهد حمله و ناهنجاری‌هایی هستیم که نه تنها از مقدار آنها کم نشده است، بلکه در حال افزایش است.

تمامی متخصصان و محققانی که بر روی زامبی‌های مجازی در حال تحقیق بوده و هستند، اتفاق‌نظر دارند که این افراد تنها برای بیرون ریختن عقده‌های درونی خود دست به چنین رفتارهای ناهنجاری می‌زنند. این افراد تا بدان جا به این رفتار و خارج کردن عقده‌های درونی خود معتاد شده‌اند که حتی با ساخت چند حساب کاربری ناشناس، به سمت اهداف خود حمله می‌کنند.

شبکه‌های اجتماعی تنها قربانیان زامبی‌های مجازی نیستند!

همان‌طور که می‌دانید، وب‌سایت و مجلات آنلاین، جایگزین روزنامه‌های فیزیکی و چاپی شده و در بسیاری از کشورهای جهان ازجمله ایران، تولید و چاپ روزنامه‌های بسیاری رو به افول است. در نشریات چاپی، امکان درج نظر وجود نداشته و این وب‌سایت و نشریه‌های آنلاین هستند که امکان دریافت نظرات خوانندگان به‌صورت آنلاین را ممکن ساخته‌اند. درنتیجه این بخش را می‌توان بزرگ‌ترین هدف زامبی‌های مجازی دانست. از تخلیه‌های عقده‌های درونی تا توهین به نویسندگان، مطالب و مقالاتی که گاها برای آنها زحمات فراوانی کشیده است، ازجمله مشکلاتی است که بسیاری از رسانه‌های آنلاین این روزها با آن درگیر هستند.

حتی کاربرانی وجود دارند که در بخش نظرات مهمان، بدون ثبت‌نام در وب‌سایت‌ها، اقدام به درج کامنت های آزاردهنده کرده و این نظرات را با اسامی گوناگون پست می‌کنند تا این‌طور به نظر آید که بیش از 1 نفر با مطالب مقاله مشکل‌دارند. بسیاری از وب‌سایت‌ها، به‌ناچار پاک کردن این کامنت ها را تنها راه‌حل می‌دانند. اما در بخش دیگری از داستان، یک سوءاستفاده خطرناک و بسیار کثیف وجود دارد که به‌تازگی توسط برخی از شرکت‌های ایرانی در حال انجام است. این شرکت‌ها توسط کارمندان خود اقدام به حمله‌های زامبی گونه می‌کنند.

این حملات عمدتاً در زیر مطالبی صورت می‌گیرد که منافع آنها به خطر می‌اندازد. به‌عنوان‌مثال، وجود ایراد در یک قطعه کامپیوتری که توسط یک نویسنده و رسانه اعلام می‌شود، می‌تواند برای کاربران هوشیاری و جلوگیری از خرید بیهوده را به همراه داشته اما برای شرکت‌های واردکننده و ذی‌نفع، ضررهای مالی را به ارمغان می‌آورد. درنتیجه این شرکت‌ها با طرح حملات برنامه‌ریزی‌شده، به سمت این مطالب و وب‌سایت‌ها حمله کرده و حتی با ارسال پیام‌های خصوصی، نویسندگان را تهدید می‌کنند.

سخن پایانی

زامبی‌های مجازی تنها به یک نقطه از جهان محدود نشده و متأسفانه امروزه شاهد استفاده از این شیوه به‌عنوان یک نقشه هدف‌دار به‌منظور تخریب هستیم. بیرون ریختن عقده‌های زامبی‌های مجازی یک مشکل نگران‌کننده است که با توجه به عدم فرهنگ‌سازی مناسب، در حال گسترش است. از حمله به پیج یک داور خارجی گرفته تا ورزشکاران و…فرهنگ ما را درخطر انداخته است. بخش بزرگی از این عقده‌های درونی، به دلیل نبود فرهنگ انتقاد و استفاده از فضای مجازی است.