وقتی الکل را ترک می‌کنید، چه اتفاقی برای بدنتان می‌افتد؟
توسط مهرانه راجعی ·
· ۰
الکل تأثیرات منفی زیادی بر سلامت انسان دارد که برخی از آن‌ها ممکن است شگفت‌انگیز باشند؛ از پیامدهای کوتاه‌مدتی مانند سردرد شدید و اضطراب گرفته تا اثرات بلندمدتی مثل ابتلا به سرطان. اگر کسی تصمیم بگیرد مصرف الکل را ترک کند، هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت فواید قابل‌توجه آن را تجربه خواهد کرد.
چه مدت طول می‌کشد تا اثرات مثبت ترک الکل ظاهر شوند؟
بر اساس تحقیقات علمی، جدولی زمانی طراحی شده که نشان می‌دهد در روزها، هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌های نخست پس از ترک الکل، چه تغییراتی ممکن است در بدن اتفاق بیفتد. بعضی از فواید تقریباً بلافاصله آغاز می‌شوند؛ بنابراین، هر روزی که بدون الکل سپری شود، به نفع سلامتی خواهد بود.
پس از یک روز
حدود 24 ساعت طول می‌کشد تا الکل به طور کامل از بدن دفع شود. بنابراین، بهبودهایی ممکن است از همان روز اول شروع شوند.
الکل باعث افزایش دفعات ادرار می‌شود و همین امر بدن را دچار کم‌آبی می‌کند. از آن‌جا که بدن می‌تواند تقریباً بلافاصله یک لیوان آب را جذب کند، پس از خروج الکل از بدن، این کم‌آبی کاهش یافته و در نتیجه عملکرد گوارشی، مغزی و سطح انرژی بهتر می‌شود.
الکل همچنین توانایی کبد را در تنظیم قند خون کاهش می‌دهد. پس از خروج الکل، سطح قند خون شروع به تثبیت می‌کند.
در افرادی که به صورت روزانه الکل مصرف می‌کنند، ممکن است در ابتدا وضعیت بدتر به نظر برسد، زیرا بدن باید خود را با نبود همیشگی الکل وفق دهد. در این مرحله، خواب آشفته، تغییرات خلقی، تعریق یا لرزش ممکن است بروز کند. اغلب این علائم معمولاً ظرف حدود یک هفته برطرف می‌شوند.
پس از یک هفته
الکل در ابتدا ممکن است حس خواب‌آلودگی ایجاد کند، اما در واقع، چرخه خواب را مختل می‌کند. در پایان یک هفته بدون الکل، ممکن است کیفیت خواب بهتر شود و در نتیجه، فرد صبح‌ها پرانرژی‌تر باشد.
کبد که نقش فیلتر اصلی بدن را دارد، وظیفه پردازش الکل را بر عهده دارد و حتی در صورت مصرف متوسط نیز می‌تواند به‌راحتی آسیب ببیند.
این اندام در پاک‌سازی خون، پردازش مواد مغذی و تولید صفرا برای کمک به هضم نقش مهمی دارد. خوشبختانه کبد توانایی بالایی در بازسازی دارد؛ در صورتی که آسیب آن خفیف باشد، طی هفت روز ممکن است چربی اضافی کاهش یافته و زخم‌ها و آسیب‌های جزئی ترمیم شوند.
حتی مقادیر کم الکل هم می‌تواند عملکرد مغز را مختل کند. بنابراین، ترک آن در مدت کوتاه باعث بهبود عملکرد مغز در افرادی با مصرف کم تا متوسط می‌شود و حتی در مصرف‌کنندگان بسیار سنگین نیز ممکن است طی یک ماه تغییرات مثبتی دیده شود.
پس از یک ماه
الکل می‌تواند مدیریت احساسات را دشوارتر کرده و علائم اضطراب و افسردگی را تشدید کند. پس از چند هفته، بیشتر افراد متوجه بهبود خلق‌وخو می‌شوند. حتی کسانی که بسیار زیاد مصرف می‌کردند، پس از یک تا دو ماه حال بهتری را تجربه می‌کنند.
پس از یک ماه پرهیز، بسیاری از مصرف‌کنندگان منظم احساس اعتمادبه‌نفس بیشتری نسبت به تغییر عادات نوشیدن خود پیدا می‌کنند.
ممکن است کاهش وزن و کاهش چربی بدن نیز رخ دهد. الکل کالری (کیلوژول) زیادی دارد و با فعال‌کردن سیستم پاداش مغز، باعث پرخوری یا انتخاب غذاهای ناسالم‌تر هنگام نوشیدن می‌شود.
حتی پوست نیز از این تغییرات سود می‌برد. الکل با ایجاد کم‌آبی و التهاب باعث می‌شود ظاهر فرد پیرتر به نظر برسد، اما ترک آن می‌تواند این روند را معکوس کند.
الکل با تحریک دستگاه گوارش و مختل کردن عملکرد طبیعی معده، باعث نفخ، سوءهاضمه، سوزش سر دل و اسهال می‌شود. این علائم معمولاً ظرف چهار هفته کاهش می‌یابند.
پس از یک ماه پرهیز، مقاومت به انسولین که می‌تواند منجر به قند خون بالا شود، به میزان 25٪ کاهش پیدا می‌کند. همچنین فشار خون حدود 6٪ کاهش می‌یابد و عوامل مرتبط با رشد سرطان نیز کم می‌شوند که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.
پس از شش ماه
کبد ظرف چند هفته شروع به ترمیم می‌کند. در افراد با مصرف متوسط، آسیب واردشده به کبد ممکن است تا شش ماه به طور کامل جبران شود.
در این مرحله، حتی کسانی که الکل زیادی مصرف می‌کردند نیز ممکن است متوجه شوند سیستم ایمنی‌شان قوی‌تر شده و به طور کلی احساس سلامت بیشتری دارند.
پس از یک سال یا بیشتر
الکل عامل یا محرک بسیاری از بیماری‌های مزمن از جمله بیماری قلبی، سکته، دیابت نوع 2، هفت نوع مختلف سرطان و مشکلات روانی است. با ترک کامل یا حتی کاهش مصرف الکل، خطر این بیماری‌ها به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
الکل باعث افزایش فشار خون می‌شود. فشار خون بالا (پرفشاری خون) مهم‌ترین عامل مرگ‌ومیر در جهان است. فقط 2 میلی‌متر جیوه افزایش فشار خون بالاتر از حد نرمال (120mmHg)، خطر مرگ بر اثر سکته را 10٪ و بر اثر بیماری شریان کرونری را 7٪ افزایش می‌دهد.
کاهش مصرف الکل به کمتر از دو نوشیدنی در روز می‌تواند فشار خون را به طور محسوسی کاهش دهد و در نتیجه، خطر سکته مغزی و بیماری قلبی را پایین بیاورد. کاهش فشار خون همچنین خطر ابتلا به بیماری کلیوی، مشکلات بینایی و حتی اختلال نعوظ را نیز کاهش می‌دهد.
در صورت پرهیز مستمر، خطر ابتلا به هر نوع سرطان کاهش می‌یابد. یک مطالعه که بیش از 4 میلیون بزرگسال را طی سه تا هفت سال بررسی کرد، نشان داد حتی در افرادی که مصرف کمی داشتند، اما آن را قطع کردند، خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با الکل 4٪ کاهش یافت. در افرادی که از مصرف زیاد به مصرف متوسط تغییر کردند، این خطر 9٪ کاهش یافت.
ایجاد تغییر
هر گونه کاهش در مصرف الکل می‌تواند مزایای فوری و قابل توجهی برای مغز و سلامت عمومی داشته باشد. هر چه مصرف کمتر شود و فاصله زمانی بین دفعات مصرف بیشتر باشد، سلامتی بیشتر خواهد شد.
برای کاهش یا ترک مصرف الکل، چند اقدام ساده می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- تعیین اهداف واضح و گام‌های کوچک برای رسیدن به آن‌ها
- توجه به فواید ترک الکل و ثبت آن‌ها
- پیگیری روند تغییر با استفاده از ابزارهایی مثل «Drink Tracker»
- دریافت حمایت از دیگران
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته می‌شود.