مطالعات نشان می‌دهد که شبکیه چشم خطر مرگ زودهنگام را نشان می‌دهد

توسط محدثه تنها · 2 بهمن 1400 · ۱۱ تیر ۱۴۰۳ · ۰

بر اساس یک مطالعه جدید، پزشکان ممکن است روزی با بررسی شبکیه و عروق ریز درون چشم یک فرد، خطر مرگ زودهنگام آن فرد را پیش بینی کنند. یک اسکن سریع و بدون درد از کره چشم انسان روزی می‌تواند به پزشکان کمک کند تا سالمندانی را که در معرض خطر مرگ زودهنگام قرار دارند، شناسایی کنند.

اگرچه خطر بیماری و مرگ زودهنگام به طور کلی با سن تقویمی افزایش می‌یابد، اما این خطر می‌تواند در بین افراد هم سن متفاوت باشد و این به این معنا نیست که اگر دو نفر سال‌های یکسانی را پشت سر گذاشته‌اند، از نظر فیزیکی با سرعت یکسانی در حال زوال هستند. این تفاوت را می‌توان با “سن بیولوژیکی” یک فرد توضیح داد که بر خلاف سن تقویمی، به چندین فاکتور سلامتی بستگی دارد.

تحقیقات نشان می‌دهد که شبکیه، لایه‌های حساس به نور بافت عصبی در پشت چشم را به عنوان یک شاخص احتمالی از سن بیولوژیکی فرد نشان می‌دهد و می‌تواند سرنخ‌هایی در مورد خطر ابتلا به بیماری را به ما نشان دهد و در مطالعه جدید، محققان بر روی تکنیک یادگیری عمیقی تمرکز دارند که می‌تواند خطر مرگ فرد را با تجزیه و تحلیل سن بیولوژیکی شبکیه پیش بینی کند.

اکنون یک مدل یادگیری ماشینی، می‌تواند سال‌های زندگی افراد را به سادگی با نگاه کردن به شبکیه چشم آن‌ها پیش بینی کند. این الگوریتم به قدری دقیق است که می تواند سن نزدیک به 47000 میانسال و مسن در بریتانیا را در یک دامنه 3.5 ساله پیش بینی کند.

بیش از یک دهه پس از اسکن این شبکیه‌ها، 1871 نفر فوت کردند و کسانی که شبکیه به ظاهر پیرتری داشتند، با احتمال بیشتری در این گروه قرار می‌گرفتند.

به عنوان مثال، اگر الگوریتم پیش‌بینی می‌کرد که شبکیه چشم فردی یک سال از سن واقعی‌ او بیشتر است، خطر مرگ آن فرد به هر دلیلی در 11 سال آینده 2 درصد افزایش می‌یافت. در عین حال، خطر مرگ او به دلایلی غیر از بیماری‌های قلبی عروقی یا سرطان 3 درصد افزایش می‌یافت.

با این وجود، شواهد تایید می‌کند که شبکیه چشم به آسیب‌های ناشی از پیری بسیار حساس است. از آنجایی که این بافت مرئی دارای رگ‌های خونی و اعصاب است، می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد سلامت عروق و مغز یک فرد به ما بدهد.

مطالعات قبلی نشان داده‌است که سلول‌های پشت چشم انسان می‌توانند به ما در پیش بینی شروع بیماری قلبی عروقی، بیماری کلیوی و سایر علائم پیری کمک کنند. اما این اولین مطالعه‌ای است که از شبکیه به عنوان یک پیش بینی کننده قوی مرگ و میر صحبت می‌کند.

نویسندگان در این مطالعه که در 18 ژانویه در مجله چشم پزشکی بریتانیا منتشر شد، نوشتند: شبکیه یک “پنجره” منحصر به فرد و قابل دسترس برای ارزیابی فرآیندهای پاتولوژیک زمینه‌ای بیماری‌های سیستمیک عروقی و عصبی است که با افزایش خطر مرگ و میر در ارتباط است.

سلامت شبکیه می‌تواند دریچه‌ مهمی برای سلامت قلب و عروق باشد، علی‌رغم این واقعیت که با مرگ و میر قلبی عروقی در ارتباط نیست. به عنوان مثال، مطالعات قبلی نشان داده‌اند که عکس‌های شبکیه می‌تواند به پیش بینی عوامل خطر قلبی عروقی کمک کند.

نویسندگان نتیجه می‌گیرند که شبکیه چشم نقش مهمی در روند پیری دارد و به آسیب‌های تجمعی ناشی از افزایش سن که خطر مرگ و میر را افزایش می‌دهد، حساس است.

سایر پیش‌بینی‌کننده‌های موجود سن بیولوژیکی، مانند تصویربرداری عصبی، ساعت متیلاسیون DNA و ساعت ترانسکریپتوم به اندازه‌ فاصله سنی شبکیه دقیق نیستند و می‌توانند پرهزینه، زمان بر و تهاجمی باشند.

شبکیه چشم به راحتی در کمتر از 5 دقیقه اسکن می‌شود. اگر بتوانیم در مورد نحوه اتصال این لایه بافت به بقیه بدن بیشتر بیاموزیم، پزشکان می‌توانند ابزار جدید و عالی را برای مطالعات بیشتر در اختیار داشته باشند.