کابوس ها خطر مرگ پیش از 75 سالگی را 3 برابر افزایش میدهند
بیدارشدن بهخاطر یک کابوس معمولاً قلب شما را به تپش میاندازد، اما ظاهراً تأثیرات آن ممکن است فراتر از یک شب سخت باشد. براساس نتایج مطالعهای جدید، بزرگسالانی که هر هفته دچار کابوس میشوند، تقریباً سه برابر بیشتر از افرادی که بهندرت کابوس میبینند، در معرض خطر مرگ پیش از سن 75 سالگی قرار دارند.
این نتیجه هشداردهنده حاصل پژوهشی است که در آن محققان دادههای چهار مطالعه بلندمدت و بزرگ در ایالات متحده را ترکیب کردهاند. در این مطالعات، بیش از 4000 نفر بین سنین 26 تا 74 سال زیر نظر گرفته شدهاند.
در ابتدای پژوهش، شرکتکنندگان گزارش دادند که کابوسها تا چه اندازه خواب آنها را مختل میکنند. در طول 18 سال بعد، محققان پیگیری کردند که چند نفر از این افراد پیش از موعد فوت کردهاند که تعدادشان به 227 نفر رسید.
حتی پس از در نظر گرفتن عوامل رایج خطر مانند سن، جنسیت، سلامت روان، مصرف دخانیات و وزن، مشخص شد افرادی که هر هفته کابوس میبینند، همچنان حدود سه برابر بیشتر در معرض خطر مرگ زودهنگام هستند؛ خطری تقریباً برابر با مصرف سنگین سیگار.
این گروه همچنین «ساعتهای اپیژنتیکی» را بررسی کردند (نشانههای شیمیایی روی DNA که مانند شمارنده زیستی عمل میکنند). افرادی که مکرراً کابوس میبینند، از نظر زیستی مسنتر از سن شناسنامهای خود بودند.
علمی پشت فریاد بیصدا
پژوهشگران دریافتند که پیری سریعتر، حدود 39 درصد از ارتباط بین کابوس ها و مرگ زودهنگام را توضیح میدهد. این موضوع نشان میدهد که عامل ایجاد کابوسها، سلولهای بدن را نیز به سوی پایان عمر میبرد.
اما چگونه ممکن است فریادی بیصدا، اثری بر ژنوم انسان بگذارد؟ کابوسها در مرحلهای از خواب به نام REM اتفاق میافتند (زمانی که مغز بسیار فعال است، اما عضلات بدن فلجاند).

افزایش ناگهانی آدرنالین، کورتیزول و سایر مواد شیمیایی مرتبط با واکنش «جنگ یا گریز» میتواند بهاندازه همان واکنشها در بیداری شدید باشد. اگر این زنگ خطر هر شب به صدا درآید، واکنش استرسی ممکن است تا حدودی در طول روز هم فعال باقی بماند.
استرس مداوم تأثیرات مخربی بر بدن میگذارد: باعث التهاب میشود، فشار خون را افزایش میدهد و با فرسودن انتهای محافظتی کروموزومها، روند پیری را سرعت میبخشد.
علاوه بر این، بیدارشدن ناگهانی از کابوسها خواب عمیق را مختل میکند؛ همان مرحلهای از خواب که بدن در آن خود را ترمیم میکند و ضایعات سلولی را پاکسازی مینماید. این دو اثر استرس مداوم و خواب بیکیفیت) ممکن است جواب این سوال باشند که چرا بدن سریعتر پیر میشود.
ایدهای که بر اساس آن خوابهای آشفته نشانهای از سلامت نامطلوب هستند، موضوع تازهای نیست. مطالعات پیشین نشان دادهاند که بزرگسالانی که هر هفته کابوس میبینند، در سالهای آینده بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل و بیماری پارکینسون قرار دارند (حتی پیش از بروز علائم در بیداری).
شواهد رو به افزایشی نشان میدهند که نواحی مغزی دخیل در خوابدیدن، همان بخشهایی هستند که در بیماریهای مغزی نیز آسیب میبینند؛ بنابراین، کابوسهای مکرر ممکن است نشانه هشداردهنده اولیهای از اختلالات عصبی باشند.
کابوسها بسیار رایجتر از آنچه فکر میکنیم هستند
تقریباً 5 درصد از بزرگسالان گزارش میدهند که دستکم هفتهای یک بار کابوس میبینند و 12.5 درصد دیگر نیز ماهانه یک بار دچار آن میشوند.
از آنجا که کابوسها هم رایجاند و هم قابلدرمان، یافتههای جدید باعث شدهاند که دیگر آنها را نه فقط یک مزاحمت ترسناک، بلکه یک هدف بالقوه برای سلامت عمومی بدانیم. درمان رفتاری-شناختی برای بیخوابی، درمان بازسازی تصویر ذهنی (که در آن فرد بیدار پایان یک کابوس تکرارشونده را بازنویسی میکند) و اقدامات سادهای مانند حذف کنترل دما، نور و حذف نمایشگر از اتاق خواب همگی میتوانند فراوانی کابوس ها و در نهایت خطر مرگ پیش از 75 سالگی را کاهش دهند.
چند نکته مهم
پیش از نتیجهگیری نهایی، چند نکته مهم باید در نظر گرفته شود. این مطالعه بر گزارشهای خودِ افراد درباره خوابهایشان متکی بوده که تشخیص تفاوت بین یک خواب بد معمولی و یک کابوس واقعی را دشوار میکند. همچنین، بیشتر شرکتکنندگان در این پژوهش سفیدپوست آمریکایی بودند، بنابراین ممکن است این یافتهها برای همه جمعیتها قابل تعمیم نباشند.
علاوه بر این، سن زیستی فقط یکبار اندازهگیری شد، بنابراین هنوز نمیتوان گفت که درمان کابوسها ساعت زیستی را کند میکند یا نه. نکته مهمتر اینکه پژوهش تنها بهصورت چکیده در یک کنفرانس ارائه شده و هنوز فرآیند دقیق داوری علمی را پشت سر نگذاشته است.
با وجود محدودیتها، این مطالعه از نقاط قوت مهمی برخوردار است که آن را شایسته توجه میکند. محققان از چند گروه مختلف از شرکتکنندگان استفاده کردهاند، آنها را سالها دنبال کردهاند و بهجای دادههای خوداظهاری، از سوابق رسمی مرگ استفاده کردهاند. این یعنی نمیتوان بهسادگی نتایج را اتفاقی آماری دانست.
اگر تیمهای پژوهشی دیگر بتوانند این نتایج را تکرار کنند، پزشکان ممکن است در معاینات روتین، در کنار سنجش فشار خون و کلسترول، از بیماران درباره کابوسهایشان نیز سؤال کنند.
درمانهایی که خوابهای ترسناک را مهار میکنند، ارزان، غیرتهاجمی و دردسترس هستند. گسترش آنها میتواند فرصت نادری برای افزودن سالهایی به عمر و ارتقای کیفیت خواب شبانه فراهم کند.
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.