باز شدن سوراخ جدید در لایه ازون با ابعاد سه برابر بزرگ‌تر از گرینلند بر روی قطب شمال

متاسفانه هر ساله شاهد شکاف‌های عظیم لایه ازون در قطب جنوب هستیم و چنین چیزی نسبتا رایج است. با این وجود، وقوع همین پدیده در قطب دیگر زمین بسیار نادر بوده و عمومیت ندارد. این بار دانشمندان دریافته‌اند که مورد جدید، بزرگ‌ترین نوع خود بوده که از گذشته تا کنون به ثبت رسیده است. در ادامه برای اطلاع بیشتر از جزییات باز شدن سوراخ جدید در لایه ازون با ابعاد سه برابر بزرگ‌تر از گرینلند بر روی قطب شمال همراه دینو باشید.

 باز شدن سوراخ جدید در لایه ازون

دانشمندان «آژانس فضایی اروپا» (ESA) در بیانیه‌ای اعلام کردند که باز شدن سوراخ جدید در لایه ازون مساحتی تقریبا سه برابر بزرگ‌تر از گرینلند را در بر می‌گیرد. آن‌ها همچنین در این باره هشدار داده‌اند که اگر سوراخ جدید بزرگ‌تر شود، می‌تواند افرادی را که در عرض‌های بسیار شمالی این قطب زندگی می‌کنند را در معرض اشعه ماورای بنفش قرار دهند. البته این آژانس در ادامه توضیحات خود گفت که خوشبختانه در چند هفته آینده این سوراخ بسته خواهد شد.

لایه ازون یک لایه گازی در جو زمین است که بخش زیادی از نور مضر ماورای بنفش ساطع شده توسط خورشید را جذب نموده و موجودات زنده روی سطح را از تشعشات خطرناک آن محافظت می‌کند. شکاف‌های این لایه هر ساله در قطب جنوب به دلیل تغییرات فصلی در پوشش ابرهای خاص شکل می‌گیرند. با این حال، پدیده مشابه بر روی قطب شمال بسیار نادر است. طبق گزارش محققان این زمینه، آخرین باری که وقوع این پدیده در قطب شمال رخ داد، مربوط به سال 2011 بود که ابعادی به مراتب کوچک‌تر از مورد امروزی داشت. «مارتین دامریس» (Martin Dameris)، دانشمند جوی مرکز هوافضای آلمان به نشریه Nature گفت:

از نظر من این اولین باری است که می‌توان در مورد یک سوراخ ازون واقعی در قطب شمال صحبت کرد.

تخلیه ازون در قطب شمال

سوراخ ازون در قطب جنوب هر ساله به دلیل ترکیبی از دمای منجمد هوا و آلودگی‌های ایجاد شده توسط انسان، باز می‌شوند. هنگامی که درجه حرارت در آغاز زمستان قطب جنوب کاهش می‌یابد، ابرهای مرتفع در این منطقه تشکیل می‌شوند. آلاینده‌های شیمیایی صنعتی از جمله کلر و برم، واکنش‌هایی را در این ابرها ایجاد می‌کنند که گاز ازون اطراف آن را می‌خورند. قطب شمال که درجه حرارت متغیرتری نسبت به جنوب دارد، معمولا شرایط تخلیه ازون مشابهی را مشاهده نمی‌کند. با این وجود، بادهای قدرتمند امسال هوای سرد را در «گرداب قطبی» بالای قطب شمال به دام انداختند. این امر منجر به سردتر شدن دمای هوا و تشکیل ابرهای مرتفع‌تر از حد نرمال می‌شود. از این رو، تخلیه لایه ازون قطب شمال آغاز شده است.

البته محققان اعلام کرده‌اند که خوشبختانه با بالا رفتن آهسته خورشید در قطب شمال، دمای جوی در حال افزایش است و این بدان معنی است که به زودی شرایط ایجاد سوراخ جدید در لایه ازون تغییر می‌کند. با این حال، اگر این سوراخ گسترش یابد، ساکنان قطب شمال نیز مانند کسانی که در جنوب گرینلند زندگی می‌کنند، نیاز دارند برای جلوگیری از آسیب UV از ضدآفتاب استفاده کنند.

سوراخ جدید در لایه ازون

سوراخ ازون بزرگ قطب شمال همان گونه که در چهار دهه گذشته شاهد آن بوده‌ایم، یک ویژگی فصلی خواهد بود که در حال کوچک شدن است. ارزیابی سال 2018 سازمان جهانی هواشناسی نشان داد که شکاف ازون جنوبی از سال 2000 چیزی در حدود 1 درصد تا 3 درصد در هر دهه کاهش یافته است. همین طور سوراخ سال 2019 نسبت به سال 1982 به کوچک‌ترین حد خود رسیده است. این روند مثبت کاهش ابعاد شکاف‌ها عمدتا به دلیل رعایت قوانین ممنوعیت جهانی مصرف مواد شیمیایی تخلیه کننده ازون – که در سال 1987 آغاز شد – اتفاق افتاده است. اگر چه هنوز هم برخی از کشورهای مهم در این زمینه فعالیت مثبتی انجام نداده و بندهای قانونی آن را رعایت نمی‌کنند. بر اساس تحقیقات سال 2018، هنوز هم کارخانه‌های کشور چین با فعالیت‌های خود مقادیر زیادی مواد شیمیایی تخلیه کننده ازون را وارد جو می‌کنند.

آیا شما هم درباره بهبود شرایط باز شدن سوراخ جدید در لایه ازون بر روی قطب شمال خوشبین هستید؟ نظرات و دیدگاه‌های خود را در این زمینه با ما و همراهان همیشگی دینو به اشتراک بگذارید.

منبع: Space

بیشتر بخوانید: بهبود لایه ازن زمین و خبرهای خوب از وضعیت حرکت جهانی باد

بیشتر بخوانید: ابداع روش جدید برای حذف دی‌اکسید کربن هوا توسط مهندسان دانشگاه MIT