به بهانه تولد 75 سالگی فرهاد مهراد با این خواننده و نوازنده بیشتر آشنا شوید
فرهاد مهراد در 29 دی ماه سال 1322 در تهران متولد شد. امروز تولد 75 سالگی این خواننده بزرگ است، هر چند که خودش در این تولد حضور ندارد. به بهانه تولد او با هم نگاهی میاندازیم به زندگیاش و آثار جاودانهای که در طول دوران حیاتش بر جای گذاشت.
مروری بر زندگینامه فرهاد مهراد
فرهاد از همان سنین کودکی متفاوت از همسالان خود بود. او در 3 سالگی جذب موسیقی شد و همین موضوع باعث حیرت اطرافیانش شد. پس از اثبات این علاقه، خانوادهای برای او یک ویلنسل تهیه کردند، اما پس این ویلن تنها 3 جلسه در دستان فرهاد بود و پس از آن خانواده ساز او را میشکنند. فرهاد در رابطه با این اتفاق گفته بود:
به هر حال سازی تهیه میشود و سپس توسط همانهایی که تهیه شده بود شکسته میشود، که در آن لحظه ساز صد تکه و روح من نیز به همراه آن هزار تکه میشود و به گونهای میتوان گفت که علاقه من به موسیقی هرز رفت، زیرا باعث شد که موسیقی را به صورت دِیمی و از راه گوش فرا بگیرم.
آغاز دوارن حرفهای
او پس از آنکه به اصرار خانواده و به رغم علاقه خود به رشته ادبیات، طبیعی خواند، در کلاس یازدهم درس و مدرسه را ترک کرد و به سراغ عشق دوران کودکی، یعنی موسیقی رفت. پس از یادگیری نواختن در کنار آشنایان و همسایگان، او فعالیت خود را در این راه را آغاز کرد. او یک از خوانندههای گزیدهکار بود و کیفیت برای او همیشه اولویت اصلی بود. فرهاد مهراد از معدود خوانندههایی به حساب میآید که هم پیش از انقلاب و هم بعد از انقلاب در ایران فعالیت کرد. او 23 بهمن 57، یک روز بعد از انقلاب ترانه “وحدت” را منتشر کرد و پس از پخش آن در تلویزیون، اولین خوانندهای شد که بعد انقلاب صدای او شنیده شد.
فرهاد اما یک مدت طولانی فعالیتی نداشت، تا آنکه در سال 1373 سرانجام آلبوم “خواب در بیداری” از او منتشر شد. تنها ساز استفاده شده در این آلبوم همان پیانویی است که خود فرهاد با آن مینواخت. یک سال پس از انتشار این آلبوم، او اولین کنسرت خود در کلن آلمان را اجرا کرد. در سال 1376 آلبوم “وحدت” او توسط فردی ناشناس منتشر شد که ترانههای آن متعلق به دهه 50 بود. اما در سال 1377 پس از اجرای کنسرتی در هتل شرق تهران، آلبوم “برف” او نیز به صورت رسمی منتشر شد. جالب است بدانید که یکی از دلایلی که اولین آلبوم او اینقدر دیر و سال 73 منتشر شد، این بود که وزارت فرهنگ و ارشاد تصویر خواننده را بسیار تلخ و غمگین و نامناسب برای انتشار اعلام کرده بود. فرهاد اما در جواب این اظهارات با ارسال نامهای به وزیر ارشاد گفت:
با عرض تشکر از همکاری و مساعدتهای شما، در مورد عکس که مورد قبول واقع نشده، عکس دیگری همراه این نامه هست که به گمان مخلص، از تصویر قبلی تلختر است اما علی ای حال امیدوارم رد نشود. نکتهای را لازم میدانم به عرض برسانم و آن روح و هویت نوع موسیقی و علیالخصوص صدای بنده است که کاملاً نماینده خلقیات و روحیه صاحب صدا است و البته بد یا خوب هیچگونه شباهتی با دیگران ندارد و به ناچار اگر به فرض محال تصویر خوش و خرمی هم مخلص در اختیار داشت، نماینده واقعی بیست و هشت و نه سال جنس کار من نبود و اگر قبول کنیم که سکه بیاعتبار زندگی دو روی تلخ و شیرین دارد (چه بخواهیم و چه نخواهیم) و هر کدام دارای مظاهر بیشمار، این بنده هم یکی از مصادیق بارز روی تلخ سکه… عرض دیگری نیست، انشاءالله موفق و مؤید باشید
پس از ارسال این نامه آلبوم خواب در بیداری، با همان عکس اول فرهاد اجازه انتشار گرفت. عکسی که آن را در ابتدای مطلب مشاهده میکنید.
زندگی شخصی و بیماری
او در اواخر دهه 1350 با پوران گلفام ازدواج کرد و تا پایان عمر خود با او زندگی کرد. سال 1378 بیماری او (هپاتیت سی) شدت گرفت و سال 1381 برای درمان به لیل فرانسه رفت و در نهم شهریور همان سال در سن 59 سالگی دار فانی را وداع گفت.
گرم و زنده بر شنهای تابستان زندگی را بدرود خواهم گفت، تا قاصد میلیونها لبخند گردم
تابستان مرا در برخواهد گرفت و دریا دلش را خواهد گشود
زمان در من خواهد مُرد و من بر زمان خواهم خفت
آه، زمان در من خواهد مُرد و من بر زمان خواهم خفت
به امید باران و صلح/ فرهاد مهراد
(ترانه کتیبه فرهاد مهراد و وداع در 9 شهریور تابستان 1381)
در سال 1391 و با تلاش پوران همسر فرهاد موزهای از وسایل شخصی او تحت عنوان “خانه فرهاد” در موزه سینمای تهران، در خیابان ولیعصر، باغ فردوس ایجاد شد، تا مکانی برای بازدید دوستداران این هنرمند باشد. همسر او در توصیف این خانه گفته است:
اینجا خانه واقعی فرهاد است. اینجا فرهاد را احساس میکنم و امیدوارم روزی چه باشم و چه نباشم اینجا خانهٔ فرهاد باقی بماند و دوستدارانش به اینجا بیایند و خاطراتشان را تجدید کنند.
فرهاد مهراد را میتوان یکی از خاصترین خوانندگان و نوازندگان سبک پاپ و راک در موسیقی ایران دانست که الهامبخش بسیاری از هنرمندان دیگر در داخل و خارج از کشور بود. روحش شاد و یادش گرامی.
بوی عیدی بوی توپ
بوی کاغذ رنگی
با اینا زمستونو سر میکنم
روحش شاد واقعا خاص می خوند.
وزارت ارشاد هم برای هر کسی یه چیزی تو آستینش داره …
عجیبه که هیچ کدوم از آثار واقعی و خوب فرهاد و نام نبردید، ترانه هایی مثله کودکانه، مرد تنها، جمعه، هفته خاکستری و شبانه و …
چون اون سری از فعالیت هاش واسه قبل انقلاب بوده
فرهاد دوست داشتنی
افسوس که قدرتو ندونستن وقتی زنده بودی