اسرار دو زلزله بزرگ کالیفرنیا: لرزشهای پیچیده بیشتر میشوند
زمینلرزهها غیرقابل پیشبینی هستند و میتوانند با نیروی کافی برای تخریب ساختمانها اتفاق بیافتند. بیاموزید که زمینلرزهها چه هستند. چرا آنها بسیار مرگبارند؟ چه کاری باید انجام شود که به ساختمانها کمک کنیم حضورشان را حفظ کنند؟ در ادامه با اسرار دو زلزله بزرگ کالیفرنیا با ما همراه باشید.
دو زلزله بزرگ کالیفرنیا
دو زمینلرزه قدرتمند ساحل غربی ایالات متحده را تکان داد. این حادثه، اطلاعات جدیدی درباره زمینشناسی پیچیده منطقه ارائه میدهد. در صبح روز 4 ژوئیه، 6.4 ریشتر جنوب کالیفرنیا را لرزاند. جادهها را شکست و مردم را به پناهگاهها فراری داد. این کل دارایی قابل عرضه زمین نبود. کمتر از یک روز و نیم بعد، زلزله قدرتمند 7.1 ریشتری دیگری منطقه را تکان داد. با اینکه که زمینلرزهها هیچگاه غیرمنتظره نیستند، دو مورد اخیر، بزرگترینهای چند دهه این مناطق و بسیار غافلگیرکننده بودند. انتظار میرود که سرنخهای جدیدی در مورد زمینشناسی پیچیده خود نیز ارائه دهند.
دو زلزله بزرگ کالیفرنیا، در منطقه برشی کالیفرنیای شرقی به وقوع پیوستهاند. جایی در شرق گسل و شکستگی «سن آندرس» که صفحه اقیانوسی، صفحه آمریکای شمالی را تحت فشار قرار میدهد. صفحاتی که هر ساله تقریبا دو اینچ به سمت شمال غربی میخزند. این منطقه از جنوب کویر موهاوه، تا شرق سیرا نوادا، و به غرب نوادا گسترش مییابد. برخوردها باعث شکستگیهایی در زمین میشوند که ناشی از حرکت در امتداد مرز باریک صفحات تکتونیکی زمین است. «وندی بوهون» یک زمینشناس زمینلرزه در موسسات تحقیقاتی زلزله شناسی (IRIS) میگوید:
منطقه برشی کالیفرنیای شرقی یک منطقه واقعا جالب است. چگونه کار میکند؟ چگونه حرکت صفحات را تطبیق میدهد؟ میلیونها سال بعد از خروج از مسیر خود، بر سر ساختارهای بزرگ چه خواهد آمد؟
چه اتفاقی افتاد
زمینلرزههای اخیر چیزی است که به عنوان گسلهای لغزشی شناخته شدهاند. به نظر میرسد که در همان مجموعه گسلهای یکسان واقع در منطقهای که به عنوان منطقه گسل دریاچه کوچک شناخته شده، رخ داده باشند. اینها زمانی رخ میدهند که دو بلوک زمین به سمت یکدیگر حرکت میکنند و همدیگر را میسایند.
در حالی که شدت حرکت زمین بسیار قوی بود، هیچ آمار مرگ و میر و یا آسیبهای عمدهای هنوز گزارش نشده است. قدرت لرزهها به اندازه کافی برای به پرواز در آوردن قفسههای فروشگاهها و نوسان ساختمانها بزرگ بود. وسعت لرزشها نیز گسترده بود. گزارشهایی از حرکت جزیی زمین تا چیکو، کالیفرنیا، فینیکس و آریزونا به ثبت رسیده است.
علاقهمندی خاص به این زمینلرزهها به این خاطر است که حداقل اولین زمینلرزه، به طور همزمان دو بخش گسلها را که تقریبا با یک زاویه راست همدیگر را برش میدهند، شکافته است. «زاکاری راس» یک متخصص ژئوفیزیک در موسسه فناوری کالیفرنیا، توضیح میدهد:
اگرچه چنین زلزلههای پیچیدهای بیسابقه نیستند، تحقیقات اخیر نشان میدهد که آنها میتوانند رایجتر از باورهای قدیمی ما باشند. در باور تاریخی، این طور تصور میشد که چنین زمینلرزههایی در گسلهای تکی رخ میدهند. با گذشت زمان، اطلاعات ما بیشتر و بهتر شد. ما آموختیم که این امکان برای گسلهای چندگانه وجود دارد که باعث شکستهای تک بعدی شوند.
این تغییر دیدگاه، توسط زلزلهای با شدت 7.3 ریشتر که لندرز کالیفرنیا در سال 1992 را تکان داد، اتفاق افتاد. این زمینلرزه در امتداد قسمتهایی از حداقل پنج گسل باعث شکست شد. زمینلرزههای بعدی، شکست خوردگیهای پیچیده مشابهی را آشکار نمودند. از جمله زلزله بزرگ 7.2 ریشتری در سال 2010 در باها کالیفرنیا. این آخرین زلزله شواهد بیشتری از اینکه اینگونه پیچیدگیها حتی برای مقادیر کوچکتر نیز رایج هستند، به دست ما میدهد.
چرا دو زلزله بزرگ رخ دادند
در بیشتر موارد، زلزلههای بزرگ در یک توالی آشنا رخ میدهند. بدین صورت که یک زلزله بزرگ وجود دارد که به دنبال آن یک سری لرزههای کوچکتر رخ میدهند. این به این دلیل است که حرکتی که در طول یک زلزله بزرگ اتفاق میافتد، موجب افزایش فشار در مناطق اطراف میشود. زمینلرزهها روش زمین برای از بین بردن این فشارها هستند. در برخی موارد، مانند دو زلزله بزرگ کالیفرنیا که اخیرا رخ داد، یک زلزله نسبتا بزرگ ممکن است پیشلرزهای برای رویدادی حتی بزرگتر باشد.
در حالی که تفاوت بین 7.1 و 6.4 به نظر کوچک است؛ اما بزرگی زمین لرزه، مقیاسی لگاریتمی است. افزایش بزرگی به میزان یک واحد، به معنی انرژی بیشتر در حدود 32 برابر میباشد. بدان معنی که زمین لرزه دوم در حدود 11 برابر انرژی اولین لرزش را آزاد کرده است.
توضیحات سوزان هاف درباره زمینلرزهها
«سوزان هاف» متخصص زمینشناسی، با بررسی زمینشناسی ایالات متحده شرح میدهد:
دانشمندان این سری از زلزلهها را به عنوان پیشلرزه تصور میکنند. بعد از آن لرزش اصلی یا قویترین رویداد، و سپس پسلرزهها رخ میدهند. متاسفانه این روش بیش از حد ساده تصور میشود. هر زلزلهای باعث یک تغییر در منظر طبیعی خواهد شد. توزیع بار در پوسته به این معنی است که تمام زلزلهها میتوانند زلزلههای دیگری را ایجاد کنند. حتی اگر یک زلزله خودش پسلرزه باشد. شما میتوانید هر لرزه را به عنوان عامل بالقوه زلزله در نظر بگیرید.
با توجه به اظهارات هاف، احتمال اینکه یک زمینلرزه باعث رخ دادن لرزشی بزرگتر شود، 1 در 20 است. که قطعا میزانی با ریسک پایین است؛ اما صفر هم نیست. با این حال، دانشمندان هنوز هم ارتباط بین وقایع اخیر را نادیده میگیرند. به نظر میرسد که این زلزله 7.1 ریشتری در امتداد قسمت شمال غربی و جنوب شرقی جفت گسلهایی که پیش از آن شکسته شده بود، رخ داده است. همچنین در نهایت در دو جهت پس از اولین زلزله گسترش یافته. او در توییتر مینویسد:
سوالات عمده علمی: آیا بخشی از گسل در ابتدا شکسته و سپس این شکست دوباره اتفاق افتاده؟ چگونه جزئیات شکافها را مقایسه کردید؟
پیدا کردن پاسخ به این سوالات میتواند پیامدهای مهمی برای شناخت خطرات این حوادث داشته باشد. به نظر من این روشنترین موردی است که فکر میکنم حقیقتا رخ داده. شکستخوردگی از همان گسل یکسان، بیش از یک بار در یک دوره کوتاه مدت اتفاق افتاده است. اما هنوز هم برای مرتب کردن جزئیات، به کارهای زیادی نیاز داریم.
در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد
تا کنون، بسیار بیشتر از یک هزار پسلرزه از منطقه به ثبت رسیدهاند. کالیفرنیای جنوبی احتمالا لرزشهای بیشتر را سپری خواهد کرد. این در حالیست که فرکانس و شدت لرزههای بعدی کاهش مییابد. راس میگوید:
یک بزرگی 7 ریشتری، موجب ایجاد سالها فعالیت در درون زمین خواهد بود.
USGS تخمین میزند که در طول هفته آینده، بین 240 تا 410 لرزه با شدت 3 یا بالاتر، احتمالا منطقه را تحت تاثیر قرار خواهند داد. بزرگی این لرزهها به میزانی است که فقط در نزدیکی مرکز وقوعشان احساس میشوند. همچنین برآورد میکند که احتمالی 24 درصدی وجود دارد که هر دو زلزلههای هفته آینده، 6 ریشتری و یا بزرگتر رخ دهند. همین طور که دانشمندان به تجزیه و تحلیل این حوادث میپردازند، ممکن است این اعداد را تعدیل کنند.
بوهون درباره پسلرزهها چه میگوید
چنین مجموعهای قوی از پسلرزهها غیرمنتظره نیست. زلزلهها در کویر موهاوه به طور معمول این مجموعههای بزرگ و قوی از پسلرزهها را به همراه دارند. شما نمیتوانید با اطمینان 100 درصد پیشبینی کنید که باران خواهد بارید، مگر اینکه باران ببارد. زمینلرزهها نیز موارد مشابهی هستند. طبیعی است که در طول زلزله بترسید. پدیدهای که میتواند زمین سخت را مانند یک قایق در آب تکان دهد.
او هشدار میدهد که همه این احتمالات پیشبینی هستند. هیچ کس، علیرغم آنچه ادعا میشود، نمیتواند زمینلرزههای آینده را پیشبینی کند. از آنجایی که پسلرزهها همچنان در جنوب کالیفرنیا در حال فعالیتند، افرادی که در مناطق زلزلهزده زندگی میکنند، برای لرزههای بعدی خود را آماده کنند. دو زلزله بزرگ کالیفرنیا، یک سناریوی خوب بود که در ناحیه نسبتا کم جمعیتی رخ داد. با این حال بسیاری از مردم آن را احساس کردند.
بوهون امیدوار است افرادی که این زمینلرزهها را تجربه کردهاند، برای لرزههای بعدی خود را آماده کنند.
بیشتر بخوانید: زلزله کالیفرنیا کابوس مرگباری که زلزلههای کوچک از آن خبر خواهند داد
بیشتر بخوانید: زلزلهی وحشتناک ۷ ریشتری در آلاسکا، بازهم آسایش مردم را از هم پاشید
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.