ایده‌های شگفت‌انگیز هنرمندان قرن نوزده برای آینده
توسط عبدالصمد حسینی ·
· ۰
ایده‌های شگفت‌انگیز از رویا‌پردازی مردم گذشته در مورد فناوری سال ۲۰۰۰ هنوز نیز می‌تواند برای نوآوران و پژوهشگران الهام‌بخش باشد.
ایده تصور فرانسه در سال ۲۰۰۰ باعث خلق مجموعه‌ای از آثار خلاقانه شد که توسط هنرمندان به‌نحو جذابی ارائه شد. جان مارس کوته و دیگر نقاشان فرانسوی در سال‌های ۱۸۹۰، ۱۹۰۰، ۱۹۰۱ و ۱۹۱۰ یک سری از نقاشی با موضوع چشم‌اندازی به سال ۲۰۰۰ در فرانسه را به‌تصویر کشیدند که در تاریخ ماندگار شد.
خلق ایده‌های شگفت‌انگیز فرانسوی
نخستین سری از این تصاویر روی سیگار و جعبه‌های سیگار در سال ۱۹۰۰ در نمایشگاه جهانی پاریس به‌نمایش گذاشته شد. بعد از آن نیز سعی شد این تصاویر به‌صورت کارت پستال به‌سراسر دنیا فرستاده شود تا نوید‌بخش دورانی شگفت در سال ۲۰۰۰ باشد.
هرچند سیر تاریخی این تصاویر هنوز مبهم است ولی به‌نظر می‌رسد مشکلات مالی باعث شد که مجموعه کامل این تصاویر به‌خوبی منتشر و دیده نشود.
درمورد اینکه این تصاویر ساخته‌وپرداخته ذهن هنرمندان است یا نقاشان تنها به تصویرگری ایده‌ها پرداختند نیز هنوز توافق کاملی وجود ندارد؛ ولی خلاقیت و ایده‌های جذاب موجود در تصاویر، آن‌ها را از فراموشی کامل نجات داد.
سرانجام ایزاک آسیموف نویسنده برجسته داستان‌های علمی‌تخیلی در سال ۱۹۶۸ مجموعه‌ٔ این تصاویر را در قالب کتابی به نام روزهای آینده: چشم‌انداز قرن نوزدهم برای سال ۲۰۰۰ منتشر کرد.
تعداد زیادی از این ایده‌های آینده‌نگرانه در وهله اول بسیار عجیب‌و‌غریب به‌نظر می‌رسند و شامل طیف وسیعی از دستگاه‌های مکانیزه، ادوات پرواز و… هستند. دستگاه‌هایی که با زندگی روزمره مردم عجین شده‌اند و به‌نحو جالبی قرار است که مشکلات را حل کنند. نیلز بور فیزیکدان برجسته دانمارکی نیز جمله معروفی در‌این‌باره دارد:
پیش‌بینی کار بسیار سختی است به‌خصوص اگر درباره آینده باشد.
ایده‌های شگفت انگیز ماندگار
هرچند خلاقیت‌ها و ایده‌های این تصاویر بسیار فراتر از فناوری آن دوران است؛ اما میان این تصاویر خبری از سفر به فضا دیده نمی‌شود درحالی‌که کتاب ماندگار سفر به ماه از نویسنده فرانسوی ژول ورن در سال ۱۸۶۵ منتشر شد. کتابی که تاثیر شگرفی روی ژرژ ملی‌یس فرانسوی داشت و منجر به ساخت فیلم مشهور او بانام سفری به ماه در سال ۱۹۰۲ شد.
بااین‌حال دنیای زیر آب به‌طور ویژه‌ای مدنظر بوده و ایده‌های شگفت‌انگیز و جذابی همچون اتوبوسی که توسط نهنگ کشیده می‌شود، انجام ورزش کروکت در زیر اقیانوس و حتی انجام مسابقات بزرگ ماهی‌سواری بسیار جلبِ‌توجه می‌کند.
گذشت سال‌ها نشان داد که این ایده‌های شگفت‌انگیز با واقعیت زندگی ما در سال ۲۰۰۰ تفاوت زیادی دارد ولی برخی از آن‌ها را می‌توان در شکل و شمایلی دیگر در همین دوران هم مشاهده کرد.
ایده‌های شگفت‌انگیزی همچون رصد با بالگرد که اکنون در شهر‌های بزرگ به‌عنوان بخشی از سیستم کنترل حمل‌ونقل یا بخشی از خدمات شبکه‌های تلویزیونی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ساخت دستگاه‌های خودکار هم از نظر دور نمانده و نمونه‌های جالبی همچون دستگاه پولیش کف سرامیک را می‌توان در دنیای فناوری امروز نیز پیدا کرد.
برخی از این پیش‌بینی‌ها با وجود اجرای سخت در بعضی از مراسم ویژه دوران ما همچون برنامه‌های تبلیغاتی یا گردشگری انجام می‌شود و حتی می‌تواند الهام بخش کسب‌و‌کارهای نو و جذاب در دیگر حوزه‌های گردشگری باشد.
ایده‌های شگفت‌انگیز دیگری هم هستند که چندان دور از دسترس نیستند ولی حتی ما نیز که در این سال‌ها زندگی می‌کنم باید مدتی بیشتر چشم انتظار روزهای آینده باشیم تا بتوانیم صاحب جت‌پکی باشیم که به‌طور معمول در زندگی روزمره کاربرد داشته باشد.
بعضی از این ایده‌های شگفت‌انگیز گویی در آثار هنرمندان معاصر هم تاثیر گذاشته است. ساخت دستگاه‌ها و تجهیزاتی که تلفیقی از فناوری قرن نوزده با ایده‌های نوآورانه است را می‌توان در آثار ژانر استیم‌پانک نیز دید. از جذابی‌ترن نمونه‌های الهام گرفته شد از این شیوه ایده‌پردازی می‌توان به انیمه‌های جذاب هایائو میازاکی نیز اشاره کرد.
در‌حقیقت باید با دید بازتری به این تصاویر نگاه کرد تا با عمق ایده‌های شگفت‌انگیز و الهام بخش مردم قرن نوزدهم برای آینده روبه‌رو شد.
توسط 
توسط 
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته می‌شود.