سقوط سطح توقعات و آرزوهای ایرانی‌ها چه تبعاتی به همراه داشته است؟

درگذشته، مطالبی نظیر تأثیر افزایش قیمت و عدم توان خرید محصولات عمدتاً دیجیتالی، بر روی مردم را برای شما عزیزان منتشر کرده بودیم؛ پشت پرده مسائل روانی که باوجود هشدارهای فعالان اجتماعی، چندان جدی گرفته نمی‌شوند. با توجه به مطالعات اخیر و البته کسب تجربه از بازخورد نظرات در مطالبی که مربوط به فناوری و گجت های دیجیتالی به‌دست‌آمده است، متوجه شده‌ایم که نه تنها سطح توقعات و آرزوهای مردم ایران کاهش‌یافته است، بلکه آنها در تلاش برای وفق دادن خود با این شرایط، دچار مشکلات حائز اهمیتی شده‌اند.

از خانه تا نان…

متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه های معاملات ملکی تهران، نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته، تا 85 درصد افزایش یافته است! با ذکر این نکته، به این مسئله اشاره خواهیم کرد که افزایش قیمت هزینه های اصلی مانند خوراک، پوشاک و مسکن، باعث شده است تا بسیاری از ایرانی ها از دیگر هزینه های خود کاسته و تنها به نیازهای اولیه بپردازند. در نتیجه یکی از دلایل عدم توان خرید و پایین آمدن سطح توقعات مردم، در صرف هزینه سنگین برای تامین نیازهای اولیه خلاصه می شود.

عدم توان خرید=آرزوهای بربادرفته…!

با توجه به عدم توان خرید چیزهایی که بدان‌ها دل‌بسته بودیم، سطح آرزوها در درازمدت کاهش خواهد یافت. توجه کنید که منظور ما تنها گجت های دیجیتالی نبوده و این مسئله می‌تواند حتی به خرید یک خودروی جدید، زیورآلات و … نیز ختم شود. به‌عنوان‌مثال بازی‌های کامپیوتری که امروزه در سراسر دنیا با طرفداران بسیار زیاد خود جزو صنایع برتر اقتصادی، تجاری و سرگرمی به شمار می‌رود، نیازمند تجهیزاتی مانند کنسول‌های بازی و یا یک کامپیوتر مخصوص بازی است.

در هر دو مورد، این روزها نیازمند پس‌انداز چندین ماهه هستید که درنتیجه دست ایرانی‌ها را از آنها کوتاه می‌کند. به همین سادگی گیرها و علاقه‌مندان بسیاری از بازی‌های روز عقب‌مانده و کم‌کم باید قید بازی کردن را به‌عنوان یک سرگرمی و آرزو بزنند.

دریافت حقوق به ریال و خرج کردن آن به دلار

ازآنجایی‌که ایران یک واردکننده بسیار بزرگ در تمامی زمینه‌ها است، حتی بخش تولید داخلی، از خودرو گرفته تا یک تولیدکننده لبنیات، به بخش واردات وابسته هستند؛ درنتیجه در بسیاری از موارد، محاسبات ما با توجه به ارزش ارزهای خارجی صورت می‌گیرد. با توجه به بالا رفتن نرخ ارزهای خارجی در وضعیت کنونی کشور، و البته تحریم‌های جدید، افزایش نرخ تورم و بالا رفتن قیمت‌ها باعث شده است تا دست ما از اجناس بسیاری دور بماند.

دریافت حقوق به ریال و خرج کردن آن به دلار شاید در شرایطی که نرخ ارز پایین است لذت‌بخش باشد، اما حداقل در 1 سال گذشته حتی بسیار دشوارتر از گذشته شده است. درنتیجه همگی ما به‌ناچار چند آرزوی وابسته به دلار خود را دفن کرده‌ایم.

تبعات پایین آمدن سطح توقعات و آرزوهای ما

اگر از بحث روانی داستان بگذریم، پایین آمدن سطح توقعات و آرزوها، به معنی کنترل تلاش در یک بازه و سیکل معین است؛ ما می‌دانیم که افزایش تلاش ما برای رسیدن به بسیاری از آرزوها در این شرایط تقریباً غیرممکن بوده و درنتیجه دست از تلاش بسیار بر خواهیم داشت که نتیجه آن شاید در کوتاه‌مدت چندان چشمگیر نباشد، اما در درازمدت می‌تواند موجبات کاهش انگیزه، عدم نوآوری، عدم تمایل به بهبود روش‌ها و حتی کاستن از فعالیت موردنیاز و کافی را در بخش‌های کاری به همراه خواهد داشت.

با کاهش کیفیت بخش کاری، جامعه و کشور نیز متضرر از این عدم برانگیختگی خواهند بود. در بحث روانی، جامعه‌ای که به آرزوهای خود دست نیابد، جامعه‌ای شکست‌خورده خواهد بود و این در حالی است که قشر اعظم کشور ما را جوانان باانرژی بسیار زیاد تشکیل می‌دهند.

مسافرتی که به تصاویر سه بعدی Google Earth تبدیل‌شده است!

آرزوهای بسیاری از این جوانان امروزه کاهش‌یافته و سطح توقعات پایین آمده است. در بسیاری از کشورهای سرزنده و توسعه‌یافته، مسافرت‌های خارجی به‌سادگی بسیار صورت گرفته و مردم حتی برای چند روز هم که شده، تجربه زندگی و گردش در یک کشور دیگر را پیدا خواهند کرد. اما در ایران، مسافرت‌های خارجی به یک آرزوی بسیار بزرگ مبدل شده است. افزایش ارزش ارز، بالا رفتن تعرفه خروج از کشور، نیاز به تائید ویزا از سوی بسیاری از کشورها (ویزای ایران)، بالا رفتن هزینه‌های پرواز و…باعث شده است تا شما در همان ابتدای کار قید سفر به یک کشور خارجی را برای مسافرت زده و درنهایت مسیر شمال کشور را در پیش گیرید! درنهایت می‌توانید با برنامه Google Earth تصاویر مناطق دلخواه خود را مشاهده کرده و لذت ببرید.

سخن پایانی:

اشاره به آسیب‌های روانی در تخصص ما نبوده و ازآنجایی‌که باید آن را به متخصصان این حوزه واگذار کرد، از پرداختن به این قسمت تا جای ممکن پرهیز کردیم؛ بدیهی و روشن است که افزون بر آسیب‌های روانی، کشور و جامعه نیز از کاهش سطح آرزوهای مردم ضربات جبران‌ناپذیری را دریافت خواهند کرد.