بهبود لایه ازون زمین و خبرهای خوب از وضعیت حرکت جهانی باد

به تازگی گزارش‌های خوبی از وضعیت حرکت باد در جهان منتشر شده که خبر از بهبود لایه ازون می‌دهند. برای اطلاع از جزییات این خبرهای امیدوار کننده در ادامه با دینو همراه باشید.

بهبود لایه ازون

مطالعات جدید هواشناسی در جهان بیانگر خبر خوب بهبود لایه اوزن به مقدار بسیار زیادی در بالای قطب جنوب است. در واقع باید گفت که تغییرات نگران کننده جو نیمکره جنوبی، متوقف شده است. باید از جهان دهه گذشته برای این هدیه ارزشمند، تشکر کرد. نتیجه مطالعات جدید حاکی از آن است که توافق نامه 1987 پروتکل مونترال برای متوقف کردن تولید مواد تخریب کننده لایه ازون (ODSs) از 10 سال گذشته تا به امروز به خوبی عمل نموده. همچنین رعایت مفاد این پروتکل مسئول متوقف کردن یا حتی معکوس کردن برخی از تغییرات نگران کننده در جریان هوای اطراف نیمکره جنوبی است.

جریان جتی

حرکت چرخشی باد به سمت قطب‌های سیاره ما در ارتفاعات زیاد، جریان‌های هوایی سریعی هستند که به «جریان جتی» یا «جت استریم» (Jet Stream) معروف‌اند. قبل از پایان قرن گذشته، تخلیه ازون باعث شده بود جریان جتی جنوبی بیشتر از حد معمول به سمت قطب جنوب کشیده شود. این امر به تغییر الگوهای بارندگی و جریان‌های بالقوه اقیانوس نیز منجر شد. پس از گذشت یک دهه از اجرای پروتکل مونترال، جریان مهاجر جنوبی ناگهان متوقف شد. اما آیا این توقف اتفاقی بود؟

محققان با به کار گیری طیف وسیعی از مدل‌ها و شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای، نشان دادند که این مکث در وضعیت حرکت بادها، تنها با تغییر جهت طبیعی در جریان باد رخ نمی‌دهد. در عوض، تنها تغییرات وضعیت لایه ازون می‌تواند توضیح دهد که چرا ناگهان خزش جریان جت متوقف شده است. به عبارت دیگر، به نظر می‌رسد که تاثیر مثبت پروتکل مونترال، مهاجرت جنوبی جریان جتی را متوقف یا حتی اندکی معکوس کرده است. سرانجام خبرهای خوب در راهند.

نتایج بهبود لایه ازون

اگر بخواهیم درباره نتایج بهبود لایه ازون مثال بزنیم، باید بگوییم که تغییر جریان جتی با دور کردن باران از مناطق ساحلی استرالیا، خطر خشکسالی را افزایش داده و آتش‌سوزی‌های اخیر را باعث شده است. اگر این روند معکوس شود، ممکن است آن باران‌ها دوباره بازگردند. «ایان ری» (Ian Rae)، شیمیدان ارگانیک از دانشگاه ملبورن استرالیا در این باره می‌گوید:

گروه‌های هوایی که جبهه‌های سرد ما را با خود به همراه دارند، به سمت قطب جنوب محدود می‌شوند، به همین دلیل است که استرالیای جنوبی در طی 30 سال گذشته، بارندگی‌های کمتری را تجربه کرده است. اگر لایه ازون در حال بهبودی و گردش باد در حرکت به سمت شمال باشد، خبر بسیار امیدوار کننده‌ای است. با این وجود هنوز نمی‌توانیم برای مدت طولانی خوشحال باشیم. در حالی که پیشرفت در این زمینه با قطع وابستگی ما به گازهای تخریب کننده لایه ازون باعث شده تا شاهد بهبودی اندک آن باشیم، باید توجه کنیم که همچنان سطح دی اکسید کربن هوا رو به افزایش است. این رشد بی‌وقفه آلودگی، تمام پیشرفت‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد.

امید به آینده

سوراخ ازون قطب جنوب از سال 1982، به رکورد کوچک‌ترین میزان سالانه خود در سال گذشته رسید؛ اما متاسفانه مشکل هنوز حل نشده است. این رکورد ممکن است با درجه حرارت‌های غیرمعمول خفیف در آن از لایه جو نیز ارتباط داشته باشد. علاوه بر این، در سال‌های اخیر، افزایش میزان مواد شیمیایی تخلیه کننده ازون نیز بیشتر شده که از مناطق صنعتی چین وارد بازار شده‌اند. شیمیدان جوی، «آنتارا بانرجی» (Antara Banerjee) از دانشگاه کلرادو بولدر هشدار می‌دهد:

ما این وضعیت را «مکث» می‌نامیم؛ زیرا، روند گردش به سمت قطب جنوب در آینده می‌تواند از سر گرفته شده، ثابت بماند یا معکوس شود. نتیجه پیروزی در جنگ بین اثرات متضاد بازیابی لایه ازون و افزایش گازهای گلخانه‌ای است که وضعیت آینده را تعیین می‌کند.

پروتکل مونترال اثبات این حقیقت است که اگر اقدامی جهانی و فوری برای نجات لایه از,ن انجام دهیم، می‌توانیم به مکث یا حتی برگشت برخی از خسارت‌هایی که آغاز کرده‌ایم، کمک کنیم. با این حال، حتی اکنون نیز افزایش مداوم میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای یادآور این است که یک اقدام ساده در این زمینه کافی نیست. شما نیز می‌توانید دیدگاه‌های خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید. در نظرات همراه ما باشید.

منبع: Science Alert

بیشتر بخوانید: تهران خاموش می‌شود: تخریب لایه ازن و خطر هشداردهنده آلودگی هوا

بیشتر بخوانید: گرم‌ترین روزهای تاریخ : ۵ سال گذشته گرم‌ترین سال‌های تاریخ بوده‌اند