بیماری‌های زئونوز: مواردی که از حیوانات به خصوص سگ و گربه به انسان‌ها منتقل می‌شوند

بیماری‌هایی در حیات وحش وجود دارند که می‌توانند به راحتی از حیوانات به انسان‌ها منتقل شوند. به این دسته، بیماری‌های زئونوز گفته می‌شود. در ادامه با دینو همراه باشید.

منشا بیماری‌های زئونوز

برخی از بزرگ‌ترین بحران‌های بهداشت عمومی در چند سال گذشته را می‌توان در حیوانات جستجو کرد. HIV (اچ آی وی) به عنوان یک ویروس برای اولین بار در میمون‌ها مشاهده شد و احتمالا Ebola (اِبولا) از پستاندارانی چون خفاش‌های میوه‌خوار به انسان سرایت کرد. موارد دیگری چون Bird Flu (آنفولانزای مرغی) و Swine Flu (آنفولانزای خوکی) نیز غیرقابل چشم‌پوشی هستند. بیماری‌های زئونوز حیوانات می‌توانند بسیار به ما نزدیک باشند. در واقع، تعداد زیادی از این موارد وجود دارد که ما می‌توانیم از سگ‌ها و گربه‌های خود دریافت کنیم.

باید توجه داشت که بیماری‌های زئونوز بیشتر از گونه‌هایی که با آن‌ها ارتباط ژنتیکی نزدیکی داریم همچون میمون‌ها، تاثیر می‌پذیرند. با این حال حتی اگر انسان از خویشاوندان بسیار دور گربه‌ها و سگ‌ها باشد، ما هنوز هم می‌توانیم صرفا به خاطر مدت زمانی که در کنار هم می‌گذرانیم، به این بیماری‌ها مبتلا شویم. اگرچه آلوده شدن از حیوانات اهلی‌مان بسیار نادر است؛ اما همچنان عوامل بیماری‌زای متعددی وجود دارد که باید مراقب‌شان باشیم.

بیماری‌های زئونوز حیوانات خانگی ما

برخی از بیماری‌ها هستند که حیوانات اهلی ما به عنوان حامل آن‌ها عمل می‌کنند. سگ‌ها کنه‌هایی دارند که باعث بیماری Lyme (لایم) در صاحبان‌شان می‌شود. با این حال بیماری‌هایی که می‌توانیم مستقیما از حیوانات بزرگ‌تر مانند پستانداران و پرندگان بگیریم، نادر است؛ اما، در شرایط مناسب رشد، آن‌ها نیز می‌توانند خطرناک باشند. «William Sander» استادیار طب پیشگیری و بهداشت عمومی در کالج دامپزشکی در دانشگاه ایلینویز در Urbana-Champaign می‌گوید:

ما با حیوانات اهلی و خانگی خود، یک رابطه بسیار صمیمی‌تر به نسبت حیوانات وحشی و چیزهای دیگری که ممکن است در حیات وحش با آن‌ها روبرو شویم، داریم. بنابراین احتمال وقوع بیماری‌های زئونوز فقط بیشتر شده است.

انواع بیماری‌های زئونوز

باکتری‌هایی که به طور طبیعی در دهان سگ‌ها و گربه‌ها وجود دارد، به میزبان آن‌ها صدمه نمی‌زند؛ اما، در صورت مواجهه با انسان می‌توانند باعث ایجاد عفونت شوند. برخی از رایج‌ترین این بیماری‌های زئونوز Pasteurella (پاستورلا) از گاز گربه، Bartonella (بارتونلا) از پنجه گربه و Capnocytophaga (کاپنوسیتوفاگا) از گاز سگ است. در بزرگسالان سالم، این بیماری‌ها معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کنند؛ اما، در بدن کودکان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، تب خراش گربه می‌تواند بیماران را در بیمارستان بستری نماید. همچنین محل گاز آلوده به Capnocytophaga می‌تواند عفونی شود.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری تخمین می‌زند که سالانه حدود 4.7 میلیون نفر توسط سگ‌ها در ایالات متحده آمریکا گاز گرفته می‌شوند. آمارهای مشابه در مورد خراش توسط گربه‌ها بسیار بیشتر است. صاحبان گربه‌ها تقریبا هر روز به دفعات بی‌شماری توسط گربه‌هایشان خراشیده می‌شوند!

روش انتقال

علاوه بر بیماری‌هایی که ممکن است از گزش و خراش منتقل شوند، دسته‌ای نیز وجود دارد که می‌توان آن‌ها را از آنچه Sander به عنوان «مسیر مدفوع – دهان» می‌نامد، دریافت کرد. مقداری مدفوع آلوده به دستتان برخورد می‌کند. با آن دست برای خود ساندویچ درست می‌کنید و بیماری اتفاق می‌افتد. سگ‌ها و گربه‌ها می‌توانند E. Coli (اشریشیا کلی) و Salmonella (سالمونلا) را از طریق مدفوع خود منتشر  کنند. سگ‌ها می‌توانند همچنین Giardia (ژیاردیا)،  Cryptosporidium (کریپتوزپوریدیوم) و Roundworms (کرم‌های لوله‌ای) را به ما بدهند. همه این‌ها می‌تواند باعث علائم نامطبوع دستگاه گوارش شوند.

پیشگیری

اگر شما یک بزرگسال سالم هستید، نگرانی زیادی ندارید. حتی هاری، یک بیماری زئونوز خطرناک، این روزها دیگر جای نگرانی ندارد. Sander می‌گوید:

این بیماری دیگر در ایالات متحده آمریکا در این مرحله بسیار نادر است. ما شاید هر دو یا سه سال، دو یا سه نفر مبتلا داشته باشیم. این بیماری کشنده سیستم عصبی، بسیار نادر است؛ زیرا مردم ده‌ها سال است که حیوانات خانگی خود را علیه آن واکسینه می‌کنند.

توجه کنید نباید گول احساس امنیت کاذب را بخوریم. من فکر می‌کنم مردم گاهی اوقات آن را فراموش می‌کنند و آن چنان که باید، به واکسیناسیون حیواناتشان اهمیت نمی‌دهند. گربه‌ها اکنون حیواناتی هستند که در ایالات متحده با هاری شاهد آن هستیم. بیشتر به این دلیل است که مردم فراموش می‌کنند یا زحمت نمی‌کشند که گربه‌های خود را واکسینه کنند.

توصیه‌های ایمنی بیماری‌های زئونوز

هاری یکی از معدود بیماری‌های زئونوز دارای واکسن است. در مورد بیماری کرم لوله‌ای که ممکن است از سگ‌های شما منتقل شود، می‌تواند به راحتی توسط قرص‌های مخصوص کنترل شود. اگر توسط حیوان خانگی گاز گرفته یا خراشیده شدید، زخم را تمیز نگه دارید. اگر علائم عفونت مانند قرمزی، چرک یا تب را مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه نمایید. Sander گفت:

بزرگ‌ترین توصیه‌ای که من به صاحبان حیوانات خانگی می‌کنم، تمرین شستشوی مناسب و اطمینان از نظافت مناسب حیوانات است، به طوری که جعبه بستر گربه به طور مرتب تمیز شود. اطمینان حاصل کنید که مدفوع در خارج از منزل به طور مرتب از سگ شما گرفته می‌شود. همچنین با استفاده از کیسه‌های پلاستیکی این کار را بکنید و مستقیما از دستان خود استفاده نکنید. اگر این نوع کارها را انجام دهید، واقعا هیچ خطری برای ابتلا به این عفونت‌ها نخواهید داشت.

اگر شما نیز تجریبات مشابهی از بیماری‌های زئونوز دارید در نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

بیشتر بخوانید: نکاتی که پیش از به سرپرستی گرفتن حیوانات خانگی باید مد نظر قرار دهید

بیشتر بخوانید: خانه معمارانه گربه ها نسبت به خانه های انسانی از زیبایی بیشتری برخوردار هستند