آیا در نه گفتن مشکل دارید؟ چند راهکار برای تقویت این مهارت
بسیاری از مردم با نه گفتن مشکل دارند. اگر کسی از شما چیزی بخواهد، ممکن است خود را موظف بدانید که «بله» بگویید. فقط به این دلیل که میتوانید کاری را انجام دهید به این معنی نیست که لازم است آن را انجام دهید. وقتی «نه» میگویید، این کار را به روشی مؤدبانه انجام دهید که مرزهایتان روشن شود. درک کنید که همیشه حق دارید یک دعوت یا لطفی را رد کنید. مهم است که خود و سلامت روان خود را در اولویت قرار دهید.
چرا نه گفتن اینقدر سخت است؟
- برای برخی از بزرگسالان، ناتوانی در نه گفتن از دوران کودکی ریشه میگیرد. از سنین پایین به کودکان آموزش میدهند که مودب باشند. اگر والدین یا معلمی از کودک بخواهد کاری انجام دهد، نه گفتن به عنوان نوعی از بیاحترامی تعبیر میشود.
- دلیل دیگری که ممکن است نه گفتن دشوار باشد این است که به خودتان شک دارید. در سندرم ایمپاستر، احساس میکنید برای انجام نقشی یا موقعیتی که در آن هستید، به اندازه کافی خوب نیستید.
- ممکن است بترسید که دیگران فکر کنند شما قادر به انجام نقشها و مسئولیتهای خود نیستید. همچنین میتواند نه گفتن به خودتان را سخت کند. مدام احساس میکنید که باید بله بگویید تا به خودتان ثابت کنید که واقعاً میتوانید کارتان را انجام دهید.
- همدلی و طبیعت انسانی هم باید در نظر گرفته شود. ما موجوداتی اجتماعی هستیم که به ارتباط انسانی متکی هستیم و تمایل به روابط صلحآمیز و به دور از درگیری داریم. همچنین به دلیل نیاز به تعلق، میترسیم دیگران را ناامید کنیم.
چه زمانی باید نه بگویید:
پنج مورد که نشان میدهد شما باید به نفع خود نه بگویید:
1. اگر احساس ناراحتی میکنید
هیچ کس بهتر از شما محدودیتهای شما را نمیداند. اگر از شما خواسته شود کاری انجام دهید که باعث ناراحتی شما میشود، میتواند نشانه آن باشد که باید نه بگویید. لحظهای را به تنفس آگاهانه بگذرانید و به احساسات خود گوش دهید.
2. احساس گناه یا وظیفه میکنید
در یک موقعیت کاری، نه گفتن میتواند بسیار دشوار باشد. شغل شما ممکن است از شما بخواهد که وقتی مافوق وظایفی را به شما محول میکند، باید آن کار را انجام دهید. اما این بدان معنا نیست که زمان و انرژی شما کمتر از زمان آنها ارزش دارد.
3. وقتی بیش از حد کار دارید
اگر بیش از حد درگیر کار هستید، به کارها یا پروژههای بیشتر نه بگویید. صبر کنید تا زمان و انرژی خود را آزاد کنید تا کاری جدید انجام دهید. همچنین ممکن است در طول تعطیلات کار بیشتری داشته باشید، زیرا تعهدات خانواده و کار روی هم انباشته میشود. احتمالاً باید تا پایان تعطیلات صبر کنید تا پروژههای جدیدی بگیرید.
به خاطر داشته باشید که نه گفتن به خودتان به اندازه نه گفتن به دیگران مهم است. تحت فشار قرار دادن خود فقط استرس و اضطراب شما را زیاد میکند. برای جلوگیری از فرسودگی، سلامت روانی و جسمی خود را در اولویت قرار دهید.
4. اگر درخواست از مرزهای شخصی شما عبور کند
وقتی کسی از شما میخواهد کاری انجام دهید که از مرزهای شما عبور میکند، مهم است که جلوی آن را بگیرید و نه بگویید. مرزهای شما ارزش ایستادن و مقاومت را دارد.
5. اگر فقط برای جلب رضایت شخص دیگری بله بگویید
اگر دلیل اینکه شما سخت کار میکنید راضی کردن شخص دیگری به قیمت خوشبختی شما باشد، ارزشش را ندارد.
چرا نه گفتن مهم است:
بیایید چند دلیل را بررسی کنیم که چرا نه گفتن بسیار مهم است:
- کمتر انجام دهید تا کار با کیفیتتری ارائه دهید: روی یک چیز تمرکز کنید و آن را به خوبی انجام دهید. وقتی انرژی شما صرف پروژههایی شود که از آنها لذت میبرید، میتوانید کار با کیفیت بسیار بالاتری تولید کنید.
- نه گفتن میتواند برای عملکرد و حرفه شما مفید باشد: قاطع بودن در زندگی مهم است. این به شما آزادی میدهد تا پروژههایی را برعهده بگیرید که با اهداف حرفهای شما همسو هستند و شما را در مسیر برنامههای شغلی آینده خودتان هم مسیر میکند.
- برای سلامت روان شما مهم است: سلامت و آمادگی ذهنی ما زمانی آسیب میبیند که بیشتر از چیزی که بتوانیم بجوییم، گاز میزنیم. برای حفظ سلامت ذهنی و جلوگیری از فشار، باید به کارهایی که میدانید نمیتوانید از عهده آنها برآیید، نه بگویید.
- جلوگیری از فرسودگی: فرسودگی شغلی در حال تبدیل شدن به یک مشکل و معضل بزرگ بزرگ برای کارمندان امروزی است. کار بیش از حد سخت و طولانی مدت میتواند باعث خستگی مفرط شود. این امر هم سلامت روانی و هم سلامت جسمی شما را به خطر میاندازد.
- ایجاد و حفظ روابط قوی و سالم: مرزهای روشن و احترام متقابل هر دو شاخص یک رابطه سالم هستند. شما میتوانید با تعیین حد و مرز و احترام به دیگران، روابط زندگی خود را قوی نگه دارید.
- همیشه بله گفتن میتواند شما را از رسیدن به اهداف شخصیتان باز دارد: حتی موفقترین افراد هم میدانند مرزها و محدودیتهایشان کجاست. شما نمیتوانید با حداقل انرژی به اهداف خود برسید. با مراقبت از بدن و ذهن خود رویاهایتان را برای خود پررنگ نگه دارید.
- این بخش مهمی از خودمراقبتی است: وقت گذاشتن برای خودتان باعث افزایش سطح انرژی، تمرکز بیشتر و بهبود وضعیت سلامت روان میشود. نه گفتن به کار اضافی زمانی که میدانید به استراحت نیاز دارید یک حرکت شجاعانه برای خودمراقبتی است.
روشهای مختلف برای نه گفتن
بیشتر ما میتوانیم این مفهوم را درک کنیم که چرا نه گفتن بسیار مهم است. این عبارتها را میتوانید به عنوان جایگزینی برای «نه» گفتن ساده استفاده کنید:
- متأسفانه من کار دیگری دارم
- کاش میتوانستم اما نمیتوانم
- متاسفانه نمیتوانم
- باعث افتخار است که از من همچین درخواستی دارید یا من را دعوت کردید اما نمیتوانم
- ممنون که به فکر من هستید با این حال نمیتوانم
- متاسفانه من برنامهای دارم، شاید دفعه بعد!
- نه، متشکرم اما خیلی زیبا است یا خیلی خوب است
شما لزوماً به کسی توضیحی در مورد دلیل نه گفتنتان بدهکار نیستید. در واقع گاهی اوقات، نه گفتن ساده و نپرداختن به جزئیات میتواند به شما کمک کند آرامتر و قاطعتر باشید.
نکات مفید در مورد نحوه نه گفتن
نه گفتن را تمرین کنید: دانستن زمان مناسب نه گفتن نیاز به زمان و تمرین دارد. هرچه بیشتر نه بگویید، راحتتر میتوانید آن را بیان کنید. قاطعیت را در تمام زمینههای زندگی خود تمرین کنید تا زمانی که این عادت در سبک زندگی شما ایجاد شود.
تصمیم خود را به وضوح بیان کنید: اگر به طور مشخص در مورد تصمیم خود برای رد کردن مطمئن نیستید، برای دیگران سخت است که به تصمیم شما احترام بگذارند. وضوح و سادگی را هدف بگیرید. قاطعیت بیشتر باعث میشود دیگران بیشتر به تصمیم شما احترام بگذارند.
از درخواست دیگران ابراز قدردانی کنید: اگر کسی از شما بخواهد کاری انجام دهید و شما با جواب منفی پاسخ دهید، کمی قدردانی ممکن است به بهتر شدن اتمسفر کمک کند. سپاسگزاری از اینکه کار یا درخواست جدیدی به شما پیشنهاد میشود، نشان می دهد که به موقعیت آنها هم اهمیت میدهید.
برای تصمیمگیری آگاهانه وقت بگذارید: اگر مطمئن نیستید که میخواهید کار جدیدی را بپذیرید، اشکالی ندارد. وقت خود را صرف در نظر گرفتن مزایا و معایب آن کنید و سپس میتوانید دوباره با ذهن باز وارد گفتگو شوید.
قاطع باشید اما محترمانه برخورد کنید: کسانی که جواب رد میشنوند ممکن است فقط برای کمک ناامید شده باشند. اگر نمیتوانید پیشنهاد آنها را بپذیرید، در نحوه برقراری ارتباط با آنها احترام قائل باشید.
از دیگران مشاوره بگیرید: از دوستان و اعضای خانواده خود بپرسید که شما را راهنمایی کنند. برای مشاوره حرفهای، از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید. آنها میتوانند در مورد نحوه نه گفتن شما را راهنمایی تخصصی کنند.
نظرات خود را در مورد این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.