10 زن شگفت انگیز و تاثیرگذار در علوم و ریاضیات که تفکر ما را در مورد جهان تغییر دادند
شما ممکن است این زنان برتر و تاثیرگذار را نشناسید، اما آنها شیوه زندگی و تفکر ما در مورد جهان را تغییر دادند. از هندسه گرفته تا باستان شناسی، پزشکی و زیست شناسی دریایی، آنها در حالی که با مشکلات و محدودیتهای بسیار زیادی روبرو بودند، رشتههای خود را پیش بردند. در این مطلب به 10 زن شگفت انگیز و تاثیرگذاری که ریاضیات و علوم را برای همیشه تغییر دادند، میپردازیم.
10 زن شگفت انگیز و تاثیرگذار در علوم و ریاضیات:
Maria Sibylla Merian (1647-1717)
حشره شناس، گیاه شناس، طبیعت شناس و هنرمند، ماریا سیبیلا مریان شکلهای فوق العاده دقیقی از حشرات و گیاهان خلق کرده است. مریان به واسطه کار با نمونههای زنده، جنبههایی از زیست شناسی را که قبلاً برای علم ناشناخته بود، آشکار کرد.
قبل از تحقیقات مریان در مورد زندگی حشرات و کشف او مبنی بر اینکه حشرات از تخمها بیرون میآیند، تصور میشد که این موجودات به طور خود به خود از گل تولید میشوند. نیویورک تایمز در سال 2017 گزارش داد که او اولین دانشمندی بود که نه تنها چرخه زندگی حشرات، بلکه نحوه تعامل موجودات با زیستگاه آنها را نیز مشاهده کرد.
Sylvia Earle (born 1935)
سیلویا ارل تحقیقات خود را در زمینه اقیانوس در اواخر دهه 1960 آغاز کرد، زمانی که تعداد کمی از زنان در این زمینه کار میکردند. به گزارش تلگراف، در سال 1968، او اولین زن دانشمندی بود که در یک شناور به عمق 100 فوت (31 متر) در باهاما فرود آمد و این کار را در حالی که چهار ماهه باردار بود انجام داد.
دو سال بعد، ارل تیمی متشکل از پنج زن را در یک ماموریت دو هفتهای برای کاوش در بستر دریا در آزمایشگاه زیر آب Tektite II رهبری کرد. از آن زمان، ارل بیش از 100 هیئت اعزامی را در اقیانوسهای سراسر جهان رهبری کرده است و در سال 1990، او اولین زنی بود که به عنوان دانشمند ارشد اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) خدمت کرد.
Mae Jemison (born 1956)
در سال 1992، زمانی که شاتل فضایی Endeavor منفجر شد، فضانورد ناسا Mae Jemison، اولین زن آفریقایی آمریکایی بود که به فضا رسید. اما فضانورد تنها یکی از عناوین متعدد اوست. به گفته Space.com جمیسون همچنین پزشک، داوطلب سپاه صلح، معلم، موسس و رئیس دو شرکت فناوری است.
جمیسون در 17 اکتبر 1956 در دکاتور آلاباما به دنیا آمد. وقتی 3 ساله بود، با خانوادهاش به شیکاگو نقل مکان کرد، جایی که عشق او به علم اوج گرفت. در سن 16 سالگی، این دانشمند مشتاق به دانشگاه استنفورد رفت و در آنجا مدرک مهندسی شیمی و مطالعات گرفت. او در سال 1981 دکترای خود را در رشته پزشکی از دانشگاه کرنل نیویورک گرفت و به عنوان یک داوطلب سپاه صلح، مدتی را در سیرالئون و لیبریا گذراند.
پس از آموزش در ناسا، جمیسون و شش فضانورد دیگر 126 بار در شاتل Endeavour به دور زمین چرخیدند. جیمیسون در طول 190 ساعت حضور خود در فضا، به دو آزمایش بر روی سلولهای استخوانی کمک کرد. جیمیسون همچنین چند زبانه است و به زبانهای انگلیسی، روسی، ژاپنی و سواحیلی صحبت میکند.
Virginia Apgar (1909-1974)
دکتر ویرجینیا آپگار پیشگام در زمینههای پزشکی بیهوشی و زنان و زایمان بود که بیشتر به خاطر اختراع نمره آپگار، روشی ساده و سریع برای ارزیابی سلامت نوزادان، شناخته شده است.
آپگار در سال 1933 مدرک پزشکی خود را دریافت کرد و قصد داشت جراح شود. اما در آن زمان فرصتهای شغلی محدودی برای زنان در جراحی وجود داشت، بنابراین او به رشته نوظهور بیهوشی روی آورد. او به اولین زنی تبدیل شد که به عنوان استاد تمام در کالج پزشکان و جراحان دانشگاه کلمبیا انتخاب شد.
او در سال 1952 سیستم امتیازدهی آپگار را توسعه داد که علائم حیاتی نوزادان را در اولین دقایق زندگی ارزیابی میکند. این امتیاز بر اساس معیارهای ضربان قلب نوزاد، تنفس، تون عضلانی، رفلکسها و رنگ نوزاد است و نمرات پایینتر نشان میدهد که نوزاد به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد. این سیستم مرگ و میر نوزادان را کاهش داد و امروزه نیز از آن استفاده میشود.
Rita Levi-Montalcini (1909-2012)
پدر ریتا لوی مونتالچینی او را از ادامه تحصیلات عالی منصرف کرد، زیرا عقاید ویکتوریایی داشت و فکر میکرد که زنان باید شغل تمام وقت همسر و مادر بودن را داشته باشند. اما لوی مونتالچینی عقب نشینی نکرد و در نهایت با بررسی بر روی فاکتور رشد عصبی، جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد.
اما راه موفقیت برای او آسان نبود. لوی مونتالچینی که در سال 1909 در ایتالیا به دنیا آمد، وارد دانشکده پزشکی شد و در سال 1936 در رشته پزشکی و جراحی فارغ التحصیل شد. سپس شروع به تحصیل در رشته مغز و اعصاب و روانپزشکی کرد، اما تحقیقاتش با شروع جنگ جهانی دوم متوقف شد. او که دلسرد نشده بود، یک آزمایشگاه تحقیقاتی در خانهاش راهاندازی کرد، جایی که بر روی رشد رویانهای جوجه مطالعه میکرد تا اینکه مجبور شد کار خود را رها کند و در فلورانس ایتالیا مخفی شود.
پس از جنگ، او سمتی را در دانشگاه واشنگتن پذیرفت و بر روی فاکتور رشد عصبی کار کرد. همکار آزمایشگاهی او استنلی کوهن توانست این ماده را که این دو محقق آن را فاکتور رشد عصبی نامیدند، جدا کند. او در سال 1986 جایزه نوبل اشتراکی را با لوی مونتالچینی برنده شد.
مریم میرزاخانی (1977-2017)
مریم میرزاخانی ریاضیدانی بود که به حل مسائل سخت و انتزاعی در هندسه شهرت داشت. او در تهران متولد شد و مهمترین کار خود را به عنوان استاد دانشگاه استنفورد بین سالهای 2009 تا 2014 انجام داد.
در سال 2014، او اولین و هنوز هم تنها زنی بود که برنده مدال فیلدز، معتبرترین جایزه در ریاضیات شد. هر سال مدال فیلدز به تعداد انگشت شماری از ریاضیدانان زیر 40 سال در کنگره بین المللی ریاضیدانان اتحادیه بین المللی ریاضی اعطا میشود.
میرزاخانی مدال خود را یک سال پس از تشخیص سرطان سینه در سال 2013 دریافت کرد. او در 14 ژوئیه 2017 بر اثر سرطان در سن 40 سالگی درگذشت.
Susan Solomon (born 1956)
سوزان سولومون شیمیدان جوی، نویسنده و استاد موسسه فناوری ماساچوست است. او اولین کسی بود که پیشنهاد کرد کلروفلوئوروکربنها (CFCs) مسئول سوراخ قطب جنوبی لایه ازون هستند.
او تیمی را در سالهای 1986 و 1987 به قطب جنوب رهبری کرد، جایی که محققان شواهدی را جمعآوری کردند مبنی بر اینکه مواد شیمیایی آزاد شده توسط ذرات معلق در هوا و سایر محصولات مصرفی، با از بین رفتن لایه ازون جو رابطه مستقیم دارند.
این تحقیقات باعث شد که سازمان ملل CFCها را در سراسر جهان ممنوع کند. این یکی از موفقترین پروژههای زیستمحیطی تاریخ به حساب میآید و حفره لایه اوزون از زمان تصویب این پروتکل بهطور قابل توجهی کوچک شده است.
Jane Goodall (متولد 1934)
جین گودال یک نخستین شناس افسانهای است که کارش با شامپانزههای وحشی، دید ما از این حیوانات و رابطه آنها با انسانها را تغییر داد.
در سال 1960، گودال مطالعه خود را بر روی شامپانزهها در جنگل گومبه تانزانیا آغاز کرد. به گفته نشنال جئوگرافیک، او با غوطه ور شدن در میان حیوانات، چندین اکتشاف انقلابی انجام داد، از جمله اینکه شامپانزهها ابزارهایی را میسازند و از آنها استفاده میکنند، ویژگیای که قبلاً تصور میشد مختص انسان است. او همچنین متوجه شد که حیوانات رفتارهای اجتماعی پیچیدهای مانند دوستی و رفتارهای تشریفاتی و همچنین حرکات محبت آمیز از خود نشان میدهند.
در سال 1965، گودال دکترای اخلاق شناسی را از دانشگاه کمبریج دریافت کرد و در سال 1977، او موسسه جین گودال را برای حمایت از تحقیقات و حفاظت از شامپانزهها تأسیس کرد.
Dorothy Hodgkin (1910-1994)
دوروتی هاجکین، شیمیدان انگلیسی در سال 1964 به دلیل کشف ساختارهای مولکولی پنی سیلین و ویتامین B12 برنده جایزه نوبل شیمی شد.
او در سن 10 سالگی به کریستالها و شیمی بسیار علاقهمند شد و در مقطع کارشناسی در دانشگاه آکسفورد، یکی از اولین کسانی بود که ساختار ترکیبات آلی را با استفاده از روشی به نام کریستالوگرافی اشعه ایکس مطالعه کرد. در سال 1945، هاجکین با موفقیت ترتیب اتمها را در ساختار پنی سیلین توصیف کرد و در اواسط دهه 1950، ساختار ویتامین B12 را کشف کرد. در سال 1969، تقریباً چهار دهه پس از اولین تلاش خود، او ساختار شیمیایی انسولین را تشخیص داد.
Patricia Bath (1942-2019)
یکی از زن های شگفت انگیز و تاثیرگذار دیگر دکتر پاتریشیا باث چشم پزشک و دانشمند لیزر آمریکایی است. باث اولین چشم پزشک زنی بود که در سال 1974 به عضویت هیئت علمی دانشکده پزشکی موسسه چشم ژول استاین (UCLA) منصوب شد. اولین زنی که در سال 1983 ریاست دستیاری چشم پزشکی در ایالات متحده را بر عهده گرفت و اولین پزشک زن آفریقایی آمریکایی که حق اختراع پزشکی را در سال 1986 دریافت کرد.
بات رشته جدیدی به نام چشم پزشکی اجتماعی را پیشنهاد کرد که داوطلبانی را آموزش میدهد تا مراقبتهای اولیه چشمی را به مردمانی که از خدمات محروم هستند، ارائه دهند. در سال 1977، او مؤسسهای برای پیشگیری از نابینایی تأسیس کرد، سازمانی که ماموریت آن مراقبت، حفظ و بازیابی بینایی است.
تحقیقات باث در مورد آب مروارید منجر به اختراع دستگاه جدیدی برای حذف آب مروارید شد و امروزه این دستگاه در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
Marie Curie (1867-1934)
ماری کوری اولین زن شگفت انگیز و بسیار تاثیرگذاری بود که برنده جایزه نوبل شده است و تأثیر عمیق و طولانی مدتی بر جهان داشت. او عمدتاً به خاطر کشف رادیوم و پولونیوم و کمکهایش در مطالعه رادیواکتیویته شناخته شده است.
اما به گفته وب سایت جایزه نوبل و بریتانیکا، کوری به خاطر مجموعهای از دستاوردهای دیگر نیز شناخته شدهاست. برای مثال، در سال 1903، کوری اولین زنی در فرانسه بود که دکترای فیزیک گرفت. اولین زنی بود که در دانشگاه پاریس استاد شد و در دانشگاه سوربن به تدریس پرداخت. او پیشگام استفاده از رادیوم در درمان تومورهای سرطانی بود. در سال 1911، او دومین جایزه نوبل را در شیمی دریافت کرد. او همچنین دستگاههای اشعه ایکس در جنگ جهانی اول را راهاندازی کرد و دو موسسه مهم پزشکی، یکی در لهستان و دیگری در فرانسه تاسیس کرد.
او در سال 1934 به دلیل بیماریهای ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تشعشعات درگذشت.
آیا شما دانشمندان زنی میشناسید که در زمینه کاری خود شگفت انگیز و تاثیرگذار بودند اما ناشناخته باقی ماندند؟ آن را با ما به اشتراک بگذارید.
یادمون نره خانم میرزاخانی رو میخواستن مثل خیلی های دیگه بفرستن ته دره!