پلوتو چیست: آیا می‌دانید چرا دیگر یک سیاره نیست (یا هست؟)

پلوتو چیست: شما هرگز پلوتو را مانند این 01:03 ندیده‌اید.

در ادامه گزارش سی ان ان و کشفیات جدید درباره پلوتو را می‌خوانید: مدت‌ها بود که پلوتو به عنوان نهمین سیاره منظومه شمسی ما محسوب می‌شد.

پلوتو اگر چه کوچک است، اما به دور خورشید می‌چرخد و شکل کروی لازم برای سیاره بودن را دارد. اما امروز 13 سال از سقوط ناخوشایند وضعیت آن می‌گذرد. وضعیتی که رسما لقب «روز تنزل رتبه پلوتو» را به خود گرفته است. در سال 2006 هنگامی که اتحادیه بین‌المللی نجوم (IAU) تعریف جدیدی را برای سیارات مطرح کرد، از سیاره بودن منحل شد. با اینکه تصمیم گرفته شد که پلوتو با این لایحه مطابقت نداشته باشد؛ اما، موضوع برای هواداران این سیاره دوردست هنوز حل نشده است.

پلوتو اولیه

روزهای سیاره بودن پلوتو، با ذوق و شوق به یاد می‌آیند. برای ده‌ها سال قابل توجه بود که کوچک‌ترین و دورترین سیاره منظومه شمسی ماست. سیاره کوتوله همچنین به دلیل اینکه تنها سیاره‌ایست که در ایالات متحده کشف شد، مشهور بود. در سال 1930 توسط ستاره‌شناس «کلاید تامبائو» در رصدخانه لاول آریزونا مشاهده شد. نام این رصدخانه برگرفته از نام ستاره‌شناس آمریکایی به نام «پرسیوال لاول» است. وی معتقد بود مریخی‌ها کانال‌های پیدا شده در سطح آن سیاره را حفر می‌کنند. داستان پشت نام پلوتو نیز مشهور است.

این نام پیشنهاد یک دختر 11 ساله در انگلستان بود که به افسانه‌های رومی علاقه داشت. او فکر می‌کرد نام‌گذاری سیاره یخی برگرفته از خدای دنیای مردگان، جذاب است. پدربزرگ او این ایده را به یکی از اعضای انجمن نجوم سلطنتی انگلیس منتقل کرد. سپس، آن را به همتایان آمریکایی خود در رصدخانه لاول پیشنهاد داد. آن‌ها با توافق بر سر این نام پایان دادند.

پلوتو چیست

آیا می‌دانید واقعا پلوتو چیست؟ سیاره تازه کشف شده، که به فاصله بیش از 3 میلیارد مایل از خورشید در مدار خود قرار دارد، به عنوان «پادشاه کمربند کویپر» شناخته می‌شود. قطر آن تقریبا نیمی از عرض ایالات متحده است و در منطقه‌ای دور از منظومه شمسی به نام کمربند کویپر قرار گرفته است. برای دیدن آن به یک تلسکوپ احتیاج دارید.

IAU آن را به عنوان یک «سیاره کوتوله» طبقه‌بندی کرده و آن را «شیء فرامرزی» می‌نامد. این کار موجب خشم دانش‌آموزان مدرسه، علاقه‌مندان به سیاره‌های کوچک و به طور کلی کاربران فضای مجازی شده است.

پلوتو چگونه تنزل رتبه یافت

اوضاع برای پلوتو در سال 2006 شیب نزولی داشت. در آن زمان IAU تعریف سیاره را تغییر داد و اعلام کرد که سیاره باید یک جسم آسمانی باشد که به دور خورشید می‌چرخد، مدور یا تقریبا مدور است و فضای اطراف مدار خود را پاک می‌کند. پلوتو در مورد سوم شکست خورد، زیرا مدار آن با نپتون همپوشانی دارد.

برای بسیاری از دوستداران فضا، این تنزل رتبه ناگهان احساس شد. اما در دنیای آکادمیک نجوم، این فرآیندی بود که درست چند دهه پس از کشف سیاره کوتوله آغاز شده بود. در سال 1992، ستاره‌شناسان در رصدخانه دانشگاه هاوایی در Mauna Kea یک بدنه آسمانی کوچک و یخی کمی دورتر از مدار نپتون کشف کردند. این شی با نام «جسم QBI کمربند کویپر 1992» باعث ایجاد حدس و گمان شد که پلوتو تنها یکی از اشیاء شبه سیاره‌ای در کمربند کویپر بوده است.

آخرین نتیجه در سال 2003 به دست آمد. زمانی که «مایک براون» استاد موسسه فناوری کالیفرنیا، اریس را کشف کرد. سیاره کوتوله‌ای که در واقع دارای جرم بیشتری نسبت به پلوتو است. اخترشناسان شروع به شک و تردید کردند که بیشتر این سیارات ممکن است در اطراف شناور باشند. اکنون براون، لقب «مردی که پلوتون را کشت» دریافت کرده است. زیرا به جای اینکه لقب سیاره به اریس و هر جسم آسمانی بزرگ‌تر از پلوتو بدهد، IAU تصمیم گرفت آن را به پایین بکشد.

پلوتو چیست از نظر New Horizons

بحث قدیمی آغاز می‌شود. در سال 2015، برنامه New Horizons ناسا با گذر از پلوتو برای گرفتن عکس‌های نزدیک و اندازه‌گیری سیاره کوتوله، در نهایت فاش کرد که پلوتو بزرگ‌تر از آنچه دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند بوده. طبق گفته ناسا، داده‌های جمع‌آوری شده توسط پرواز جدید New Horizons به وضوح نشان می‌دهد که سطح و قمرهای آن بسیار پیچیده‌تر از تصورات ما هستند. این کشفیات علاقه‌مندان به فضا را واداشت تا ببینند آیا پلوتو می‌تواند وضعیت سیاره را بازیابد یا خیر. حتی محقق اصلی فضاپیمای New Horizons، دانشمند سیاره‌ای «آلن استرن»، با IAU موافق نبود و ادعا کرد که پلوتو صرفا به دلیل فاصله گرفتن از خورشید اینگونه شده است. استرن در سال 2015 به سی ان ان گفت:

در واقع، اگر زمین را در آن جایی قرار دهید که پلوتو هست، باز هم مستثنا خواهد شد!

عقاید گوناگون پیرامون سوال پلوتو چیست

سال قبل از آن، مرکز نجوم هاروارد-اسمیتسونیان نیز وارد بحث شد. آن‌ها پس از بحث پیرامون تعریف یک سیاره و سوال پلوتو چیست به مخاطبان اجازه دادند تا رای دهند. قابل توجه است که جمعیت، از سیاره بودن حمایت کردند. تحقیقات جدید سال گذشته از سوی موسسه فضایی دانشگاه فلوریدا مرکزی پدید آمد. آن‌ها استدلال می‌کردند که تنزل رتبه معتبر نیست. «فیلیپ متزگر» دانشمند سیاره‌ای UNC و تیمش، به بررسی بیش از 200 سال تحقیق پرداختند. آن‌ها فقط یک مطالعه یافتند که در آن از استاندارد پاکسازی مدار – IAU برای تنزل رتبه پلوتو استفاده کرد – استفاده شده است. متزگر در بیانیه‌ای چنین توضیح می‌دهد:

تعریف IAU می‌گوید که طبق هدف اساسی علم نجومی، سیاره، باید بر اساس مفهومی تعریف شود که هیچ کس در تحقیقات خود از آن استفاده نکند. این یک تعریف ناپسند است. آن‌ها منظور از پاک کردن مدارشان را نگفتند. اگر شما به معنای واقعی کلمه از آن استفاده کنید، دیگر هیچ سیاره‌‎ای وجود نخواهد داشت. به این دلیل که هیچ سیاره‌ای مدار خود را پاک نمی‌کند.

نتیجه نهایی

هنگامی که پلوتو دچار تنزل رتبه شد، موجی از چاپ مجدد کتاب‌های درسی علوم را ایجاد کرد. حرکتی که در پی این بود اطمینان حاصل شود به دانشجویان هزاره جدید آموزش درست داده می‌شود. پلوتو یک سیاره کوتوله است. هنوز هم به طور قابل بحثی جالب‌ترین (غیر) سیاره برای یادگیری به معنای واقعی کلمه است. چیزی که دارای پوسته یخی، تپه‌هایی از یخ جامد متان و قله‌های کوه پوشانده شده در برف متان است. در اینجا برف متان به جای سفید کرکی، قرمز می‌باشد. این منطقه همچنین خانه بزرگ‌ترین یخچال طبیعی شناخته شده در منظومه شمسی است.

در حقیقت، پلوتو به قدری خنک است که دمای آن در حدود 400 درجه فارنهایت زیر صفر می‌باشد. حتی اگر از خورشید دور شود، سردتر نیز می‌شود. به طور معمول، آنقدر از خورشید فاصله دارد که نور خورشید فقط به اندازه یک ماه کامل روی زمین، در آن روشن است. از سطح، خورشید صرفا مانند ستاره‌ای درخشان به نظر می‌رسد. شاید به خاطر خونسردی غیرقابل انکار آن باشد که مردم 13 سال بعد، هنوز هم تحت تاثیر طبقه‌بندی آن قرار گرفته‌اند. استرن در بیانیه ناسا گفت:

پیچیدگی سیستم پلوتو از زمین‌شناسی آن تا سیستم قمری تا جو آن، فراتر از طوفانی‌ترین تصورات ما بوده است. به هر سمتی که می‌چرخیم اسرار جدید است.

به نظر شما پلوتو چیست؟

بیشتر بخوانید: کشف اولین قمر فراخورشیدی با سیاره‌ای ۴ برابر زمین، توسط تلسکوپ‌های هابل و کپلر ناسا

بیشتر بخوانید: زمین دوم کجاست: حرکت ناسا به سمت بزرگ‌ترین قمر زحل توسط هواپیمای بدون سرنشین