آیا اهرام ثلاثه مصر توسط بردگان ساخته شدند؟

بسیاری معتقد هستند که که اهرام مصر توسط بردگان ساخته شده و آن‌ها مجبور به ساخت این بناها شده‌اند. در حالی که این نظریه بسیار جذاب به نظر می‌رسد اما شواهد و تحقیقات، این نظریه را رد کرده‌اند. در واقع باستان شناسان و مورخان نتیجه گرفته‌اند که کارگران با دریافت دستمزد اهرام معروف را ساخته‌اند. از سوی دیگر هالیوود این باور غلط را که بردگان اهرام را ساخته‌اند، تقویت کرده اما ظاهراً این باور از پایه و اساس اشتباه است. جزییات بیشتر در مورد ساخت اهرام ثلاثه مصر را در ادامه توضیح خواهیم داد.

نقش بردگان در ساخت اهرام ثلاثه مصر

بردگان در مصر باستان حضور دائمی داشتند. در آغاز پادشاهی قدیم (2613 – 2181 قبل از میلاد)، بردگان نقش‌های مختلفی را ایفا می‌کردند. برخی سرباز و برخی دیگر کاتب شدند و بسیاری از بردگان خدمتکار خانه بودند.

طبق بررسی‌های و مطالعات، پادشاهی قدیم حدود 500 سال دوام آورد. در این مدت، بردگان از طریق جنگ به دست می‌آمدند. در واقع حکومت پس از شکست دادن دشمنان خود در نبرد، سربازان فتح شده را دستگیر و به مصر منتقل می‌کرد و سربازان در آنجا تبدیل به برده می‌شدند. از سوی دیگر، بردگان خانه‌دار افرادی بودند که مرتکب جنایات مختلفی شدند که مجازاتشان از دست دادن آزادی آنها بود. بسته به جرم ارتکابی، مدت بردگی می‌توانست تا آخر عمر ادامه یابد. همچنین در اولین دوره میانی مصر، ناتوانی در پرداخت بدهی‌ها دلیل اصلی به بردگی گرفتن مردم بود. هنگامی که بدهکاران قادر به پرداخت بدهی خود نبودند، اعضای خانواده، عمدتاً زنان، به بردگی فروخته می‌شدند. همچنین بردگان به موقعیت‌های شغلی مختلفی دست می‌یافتند و می‌توانستند به عنوان خدمتکار، آرایشگر، کارگر مزرعه، پینه دوز، باغبان و بافنده به جامعه خدمت کنند. دوره میانی دوم (1782 – 1570 قبل از میلاد)، تغییراتی در برده‌داری مصر رخ داد. در این دوران، بردگان می‌توانستند شهروند مصر شوند.

محبوب‌ترین دوران در تاریخ مصر با پادشاهی جدید (1570 – 1069 قبل از میلاد) آغاز شد. در این دوره بود که فراعنه معروف سلسله هجدهم، نوزدهم و بیستم از جمله هاتشپسوت، آمنهوتپ سوم، آخناتون، نفرتیتی، توتانخ آمون، ستی اول، رامسس دوم و رامسس سوم سلطنت کردند. در دوران پادشاهی جدید، مصر گسترش یافت و به یک امپراتوری تبدیل شد. برای حفظ این فتوحات، به سربازان بیشتری نیاز بود. به همین دلیل افراد زیادی اسیر می‌شدند و از سرزمین‌های خارجی به خدمت سربازی برده می‌شدند. بسیاری از آنها از بازار مدیترانه خریداری می‌شدند. در این دوره، بردگان مصری از مقام و منزلت بالاتری برخوردار بودند و در مقایسه با بردگان خارجی که اغلب خریداری یا معامله می‌شدند، از احترام بیشتری برخوردار بودند.

افسانه ساختن اهرام توسط بردگان یک تصور غلط از کتاب‌های مقدس است. در برخی کتاب‌ها گفته شده است که اسرائیلی‌ها در مصر برده بودند و این باور رایج شد که سازه‌های معروف توسط بردگان ساخته شده‌اند. علاوه بر این هرودوت، یک مورخ یونانی در قرن پنجم قبل از میلاد که در سراسر امپراتوری ایران، مصر و دیگر مناطق سفر کرد، در آثار مکتوب خود اشاره کرد که اهرام با کار بردگان ساخته شده‌اند. نوشته او مشخص می‌کند که از 100000 برده استفاده شده است. اما با توجه به اینکه او یک مسافر خارجی در مصر بود، این امکان وجود دارد که او دچار سوءتفاهم شده باشد. شایان ذکر است که در آن دوران کارگران ساختمانی عمر کوتاهی داشتند و به دلیل قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب از بیماری و ضعف جسمانی رنج می‌بردند اما آن‌ها هرگز برده نبودند و این بنای بی‌نظیر و عجیب تاریخی توسط کارگران آزاد ساخته شده است.

قبرهای سازندگانی که بر روی اهرام جیزه کار می‌کردند برای اولین بار در سال 1990 یافت شد. زاهی حواس، مصر شناس و دبیر کل شورای عالی آثار باستانی، تأیید کرد که بر اساس موقعیت مکانی و مراقبت‌هایی که روی اجساد این کارگران انجام گرفت، نشان می‌دهد که از احترام برخوردار بودند در نتیجه برده نبوده و از کارگران دستمزدی بودند. بسیاری از سازندگان در مقبره‌های نزدیک به اهرام دفن می‌شدند، همچنین اجساد مومیایی نشدند و مطابق با اعتقادات مصر باستان در وضعیت جنینی یافت شدند که سرشان به سمت غرب و پاها به سمت شرق بود. از سوی دیگر طبق نظریه‌های برخی از مصرشناسان، کارگران فصلی کشاورزی نیز جزو سازندگان اهرام مصر بوده‌اند.

باستان شناسان تخمین می‌زنند که حدود 20000 کارگر و 16000 کارمند پشتیبانی در پروژه هرم در جیزه کار می‌کردند. استخراج و حمل سنگ، ساختن رمپ، تهیه غذا و آب و نظارت بر محل کار سخت بود. حتی با وجود نیروی کار عظیم، ساخت و ساز 20 تا 30 سال طول کشید تا یک هرم تکمیل شود. دمای هوا در مصر اغلب به بیش از 90 درجه فارنهایت (35 درجه سانتیگراد) می‌رسید. با درجه حرارت بالا و کار زیر آفتاب داغ، کارگران پارچه‌های سبک می پوشیدند تا خنک شوند.

شایان ذکر است که استخوان‌های حیوانات کشف شده در سایت باستان شناسی، رژیم غذایی شامل ماهی، گوشت گاو، بز، اردک و گوسفند را نشان می‌دهد. همچنین شواهدی مبنی بر مصرف میوه، خرما، عسل، کیک و نان وجود دارد. با یک رژیم غذایی به ظاهر متعادل، کارگران به خوبی تغذیه می‌شدند تا انرژی مورد نیاز برای کار سخت را تامین کنند. علاوه بر این، کارگران تحت مراقبت‌های پزشکی قرار می‌گرفتند. در حفاری‌ها، استخوان‌های شکسته‌ای نیز کشف شد و همچنین برخی از بقایای اسکلتی، شواهدی از جراحی را نشان می‌دهد. حتی با مراقبت‌های پزشکی، طول عمر کارگران متوسط 30 تا 35 سال بود. با شرایط سخت کاری، کارگران اهرام به صورت شیفتی کار می‌کردند. مصر شناس، دکتر حواس، حدس می‌زند که هر شیفت سه تا چهار ساعت بوده است. اگرچه به ظاهر کوتاه بودند، اما شیفت‌های آنها شامل بلند کردن سنگ‌های بسیار سنگین و کار سخت بوده است.

نوشته‌ای که در مقبره‌های کارگران کشف شده است، تقسیم کار را به تفصیل شرح می‌دهد. کارگران به واحدهایی تقسیم می‌شدند که این واحدها، وظایف خاصی را بر عهده داشته و شامل حداکثر 200 کارگر بودند که هر کدام یک رهبر داشتند. رهبران کتیبه‌هایی از خود به جای گذاشتند که عناوین و مشارکت خود را در این پروژه شرح می‌دادند.

معروف‌ترین اهرام بازدید شده در جنوب قاهره، در سواحل رود نیل در جیزه است. اهرام ثلاثه شامل هرم خوفو (بزرگترین)، هرم خَفرِع و هرم منکورع (مَنقُرع) است. این اهرام در فهرست عجایب هفتگانه جهان قرار دارند. اینکه چگونه اهرام بدون استفاده از بولدوزر، کامیون و لیفتراک ساخته شده‌اند یک راز است. بدون تکنولوژی مدرن، مصری‌ها سنگ آهک را با قایق از معادن در سمت شرقی رود نیل حمل می‌کردند. همچنین مس به عنوان یک فلز قوی و بادوام و یک ماده کلیدی در ساخت و ساز به یک واردات مهم برای مصر تبدیل شد. در طول ساخت و ساز، سیستمی از آجر شیب دار، رمپ و ماسه برای انتقال سنگ به ارتفاعات بالاتر با شکل گرفتن هرم استفاده شد. این سیستم مشابه داربست‌های فلزی امروزی است. با ورود مصر به پادشاهی میانه، اهرام از مد افتادند. فراعنه در پادشاهی جدید تصمیم گرفتند در دره پادشاهان در 300 مایلی جنوب جیزه دفن شوند اما اهرام برای یادآوری از دوران گذشته باقی مانده بودند.

در نهایت اهرام یادگاری دائمی از تلاش‌های کارگران ماهر آن دوران هستند. با گذشت زمان، اثبات شد که این ایده که اهرام توسط بردگان ساخته شده‌اند، تبلیغات نادرستی بوده است. اگرچه آنها در شرایط سخت کار می‌کردند، اما برده نبودند. امروزه کار آنها هزاران سال دوام آورده و توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است.

بیشتر بخوانید: بزرگترین موزه جهان که به تمدن مصر اختصاص دارد، در قاهره به زودی افتتاح می‌ شود
بیشتر بخوانید: گشت و گذار در اهرام مصر و تصاویری از هرم بزرگ جیزه
بیشتر بخوانید: جزییات و حقایقی که در مورد عجایب هفتگانه نمی‌دانید!