فیلترینگ اینترنت در کدام کشورها به شدیدترین شکل انجام میشود؟
با گسترش روز افزون اینترنت در سراسر جهان، دسترسی به اطلاعات به سریعترین شکل ممکن در حال انجام است. اما همچنان کشورهایی وجود دارند که بر اساس سیاستها و نظام خود، محدودیتهایی در دسترسی به اینترنت ایجاد کرده و محتوای اینترنتی مختلفی را ممنوع یا فیلتر میکنند. در این مقاله، به بررسی مفهوم فیلترینگ اینترنت، دلایل آن و کشورهایی که درگیر فیلترینگ هستند، میپردازیم و نگاهی به تأثیرات آن بر اطلاعرسانی، آزادی بیان و جامعه خواهیم داشت.
فیلترینگ اینترنت چیست؟
فیلترینگ اینترنت یا همان اینترنت محدود شده، به کنترل و نظارت دسترسی افراد به محتوای اینترنتی در یک کشور خاص اشاره دارد. در این نوع سیستمها، معمولاً دسترسی به برخی از وبسایتها، سرویسها یا برنامهها توسط مقامات دولتی محدود میشود. هدف اصلی از اجرای فیلترینگ اینترنت، کنترل جریان اطلاعات و جلوگیری از دسترسی به محتوای آزاد است.
از جمله کشورهایی که فیلترینگ اینترنت را به کار میبرند میتوان به چین، ایران، روسیه و مصر اشاره کرد. در این کشورها، برخی از سایتها و خدمات اینترنتی ممکن است به دلیل محتوا یا مسائل امنیتی فیلتر شوند و دور از دسترس مردم قرار گیرد.
دلایل استفاده از فیلترینگ اینترنت
حفظ امنیت حکومتها: یکی از دلایل اصلی استفاده از فیلترینگ اینترنت، حفظ امنیت و پایداری حکومتها است. برخی حکومتها با فیلتر کردن محتواهای خاص، سعی در جلوگیری از تهدیدهای امنیتی داخلی و خارجی دارند. به عنوان مثال، کشورهایی که گرفتار درگیریهای داخلی هستند، ممکن است برای کاهش پیامدهای منفی یا سرکوب مخالفان، دسترسی به شبکههای اجتماعی را محدود کنند.
محافظت از ارزشها و اخلاقیات: کشورهایی با فرهنگ و ارزشهای خاص، ممکن است از فیلترینگ اینترنت استفاده کنند تا محتواهایی که با ارزشها و اخلاقیاتشان تناسب ندارد، محدود کنند. این کشورها گمان میکنند که این اقدام در حفظ هویت فرهنگی و اجتناب از تأثیرات ناخواسته محتواهای ناسازگار با مقدسات ممکن است موثر باشد.
کنترل اطلاعات: با افزایش تعداد کاربران اینترنت، دسترسی آزاد به اطلاعات میتواند به یک چالش بزرگ برای کشورها تبدیل شود. فیلترینگ اینترنت در این موارد به عنوان ابزاری استفاده میشود تا اطلاعات حساس یا مخرب به دست مخاطبان نرسد و بتواند جریان اطلاعات را به نحوی کنترل کند که با مصالح کشور همخوانی داشته باشد.
تأثیرات فیلترینگ اینترنت
تأثیر بر اطلاعرسانی: یکی از اصلیترین تأثیرات فیلترینگ اینترنت، بر اطلاعرسانی و دسترسی به اخبار و اطلاعات است. با محدود شدن دسترسی به برخی از سایتها و منابع خبری، افراد دچار محدودیتهایی در دسترسی به اخبار جامعه، مسائل اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی میشوند. این امر میتواند تاثیرات جدی بر آگاهیبخشی جامعه داشته باشد.
تأثیر بر آزادی بیان: فیلترینگ اینترنت میتواند به طور مستقیم تأثیری بر آزادی بیان افراد داشته باشد. با محدود شدن دسترسی به برخی از پلتفرمهای اجتماعی و وبسایتها، افراد ممکن است نتوانند نظرات و اندیشههای خود را با آزادی بیان کنند، که این امر نقض حقوق اساسی کاربران در فضای مجازی است.
تأثیر بر جامعه: فیلترینگ اینترنت میتواند تأثیرات قابل ملاحظهای بر جامعه داشته باشد. محدود کردن دسترسی به برخی از محتواها و سرویسها میتواند باعث ایجاد تفکرات یکسوگرا و کنترل شده در جامعه شود. این امر میتواند تنشهای اجتماعی و تفاوتهای فرهنگی را نیز تشدید کند.
چه راههایی برای دور زدن فیلترینگ وجود دارد؟
نیاز مردم به اینترنت آزاد، غیرقابل انکار است و هرچند که با وجود فیلترینگ، دسترسی به اینترنت آزاد بسیار سختتر خواهد بود، اما همچنان راههایی برای دور زدن آن وجود دارد. در ادامه به برخی از روشهای متداول برای دسترسی به اینترنت بدون محدودیت خواهیم پرداخت:
استفاده از VPN: شاید راهی معمولی اما کارآمد برای دور زدن فیلترینگ اینترنت، استفاده از شبکه خصوصی مجازی (VPN) باشد. با استفاده از VPN، میتوان اتصال خود را از یک کشور دیگر ایجاد کرد و به اینترنت با آیپی و موقعیت مختلف دسترسی پیدا کرد، به این ترتیب فیلترینگ محلی را دور زده و به محتوای مسدود شده دسترسی پیدا کرد.
استفاده از پروکسیها: پروکسیها نیز یکی از روشهای محبوب برای دور زدن فیلترینگ اینترنت هستند. با استفاده از پروکسی، ترافیک از طریق سرورهای میانی میگذرد و از آیپی آنها به جای آیپی اصلی کاربر فرستاده میشود، این امر میتواند به کاربران اینترنت کمک کند تا از محدودیتهای محتوایی عبور کنند.
استفاده از DNS تغییریافته: در برخی موارد، تغییر DNS دسترسی کاربر به سایتها را تغییر میدهد. با استفاده از DNS تغییریافته، میتوان از فیلترینگ اینترنت عبور کرده و به طور مستقیم به سایتهای مسدود شده دسترسی پیدا کرد.
استفاده از Tor: تور یک شبکه مخفی و رمزنگاریشده است که امکان دسترسی به اینترنت را بدون تردد از سرورهای مرزی فراهم میکند. از طریق تور، میتوان از نظارتهای دولتی در امان بود و به راحتی از فیلترینگ اینترنت عبور کرد.
کشورهایی با فیلترینگ اینترنت
اینترنت به یک ابزار قدرتمند برای ارتباط، یادگیری و مشارکت تبدیل شده است. با این حال، در برخی از کشورها، دسترسی به اینترنت توسط دولتها فیلتر میشود. این فیلترها میتوانند برای جلوگیری از دسترسی به اطلاعات خاص، مانند اخبار سیاسی، مطالب مذهبی یا وب سایتهای پورنوگرافی استفاده شوند. حکومتها همچنین میتوانند برای سرکوب مخالفان و جلوگیری از انتشار اطلاعات در مورد نقض حقوق بشر استفاده شوند.
برخی از کشورهایی که دارای فیلترینگ شدید اینترنت هستند
- چین
- کره شمالی
- ایران
- عربستان سعودی
- امارات متحده عربی
- قطر
- مصر
- سوریه
- تونس
- ویتنام
این کشورها از روشهای مختلفی برای فیلتر کردن اینترنت استفاده می کنند، از جمله:
- مسدود کردن آدرسهای اینترنتی خاص
- استفاده از فیلترهای محتوایی برای مسدود کردن کل سایت ها یا دسته های خاصی از محتوا
- ردیابی فعالیتهای آنلاین کاربران و مجازات افرادی که از فیلترها عبور میکنند.
فیلتر کردن اینترنت میتواند تأثیرات منفی زیادی بر مردم داشته باشد. این کار می تواند دسترسی به اطلاعات و منابع مهم را محدود کند، آزادی بیان را سرکوب کند و مشارکت سیاسی را دشوار کند. همچنین میتواند منجر به گسترش اطلاعات نادرست و ترویج ایدههای افراطی شود.
در سالهای اخیر، تلاشهای بین المللی برای مبارزه با فیلتر کردن اینترنت افزایش یافته است. سازمان ملل متحد چندین قطعنامه صادر کرده است که فیلتر کردن اینترنت را محکوم میکند و سازمان های غیردولتی زیادی برای کمک به مردم در راستای دسترسی به اینترنت آزاد فعالیت میکنند. با این حال، هنوز هم بسیاری از کشورها هستند که اینترنت را فیلتر میکنند و این یک مشکل جدی است که باید توسط جامعه جهانی مورد توجه قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: اولین ماهواره اینترنتی آمازون در اواخر سال 2022 پرتاب خواهد شد
بیشتر بخوانید: معرفی کشورهای مجهز به اینترنت رایگان در مکانهای عمومی
بیشتر بخوانید: اینترنت در ایران و نگاهی کوتاه به سرعت آن در نسلهای مختلف
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته میشود.